Ηρώ Κόττικα
Γιατί ο πιο αγαπημένος άγιος των μικρών και μεγάλων είναι χοντρός; Και αφού είναι τόσο χοντρός πώς χωράει στις καμινάδες των σπιτιών για να αφήσει κάθε Χριστούγεννα τα δώρα;
Πέρα από τις προφανείς απαντήσεις, ότι δηλαδή φταίει η καθιστική ζωή αφού δουλεύει μόνο μία εβδομάδα τον χρόνο καθώς επίσης και το γεγονός ότι είναι λιχούδης και τσιμπολογάει τα γλυκά από τα εκατομμύρια σπίτια που επισκέπτεται, υπάρχουν επιστημονικές εκδοχές που με χιουμοριστική διάθεση προσπαθούν να δικαιολογήσουν τη μοντέρνα εκδοχή του δημοφιλέστερου (και λόγω κιλών) αγίου.
Δεν θα περίμενε κανείς βέβαια κάτι λιγότερο (σε κιλά πάντα) από τον Αϊ-Βασίλη όταν στις μισές φωτογραφίες που τον συναντάμε βουτάει μπισκότα σε γάλα ή πίνει Coca Cola!
Είναι όμως αυτή η πραγματική εικόνα του Αϊ-Βασίλη;
Η αλήθεια είναι ότι ακόμα και ο Άγιος Βασίλης έχει πέσει θύμα των μεγάλων πολυεθνικών εταιριών, όπως η γνωστή αμερικάνικη εταιρεία αναψυκτικών Coca Cola, η οποία στις αρχές του περασμένου αιώνα (1931) οικειοποιήθηκε και παγίωσε για διαφημιστικούς λόγους την εικόνα του χοντρού γεράκου, ντυμένου με γούνα που κουβαλάει δώρα και πίνει το εν λόγω αναψυκτικό. Έστω κι έτσι λοιπόν, μπορούμε να αποδεχθούμε ότι έμμεσα η Coca Cola πάχυνε τον Αι-Βασίλη! Φανταστείτε να έπινε αναψυκτικά κιόλας!
Στην πραγματικότητα, ο Αϊ-Βασίλης είναι ένας λεπτός, ολιγαρκής, ασθενικός σχεδόν μεσήλικας (που δεν πρόλαβε να γεράσει ποτέ, μιας και πέθανε στα 49 του χρόνια) οποίος είχε ασκητική φιγούρα. Καμία σχέση δηλαδή με τον συμπαθή και ευτραφέστατο γέρο, με την παρατεταμένη κοιλιά, τα ροδοκόκκινα μάγουλα και τα γαλανά πονηρά μάτια που προδίδουν τον πρόσωπο της καλοπέρασης!
Κάπου εκεί λοιπόν, η επιστήμη της διαφήμισης και του marketing συνάντησε την επιστήμη της γενετικής! Η σύνδεση της παχυσαρκίας και της ανορεξίας με την κατάθλιψη και την ευτυχία ερευνάται επιστημονικά εδώ και πολύ καιρό.
Μπορεί ο Άη Βασίλης να είναι ένας καλόκαρδος, ευτυχισμένος παχουλός κύριος, αλλά τελικά δεν είναι ο μόνος! Οι παχουλοί είναι πιο χαρούμενοι άνθρωποι, απλώς επειδή τα γονίδιά τους δεν τους επιτρέπουν το αντίθετο! Επιστήμονες σε πανεπιστήμιο του Καναδά έφτασαν κοντά σε ανακάλυψη πως το γονίδιο της παχυσαρκίας σχετίζεται με το γονίδιο της ευτυχίας, καθώς συνδέεται με 8% μείωση του κινδύνου κατάθλιψης. Μετά από μεγάλη μελέτη στο γενετικό υλικό πάνω από 17.000 ανθρώπων, οι γενετιστές ανακάλυψαν πως τα άτομα που είχαν το γονίδιο της παχυσαρκίας είχαν λιγότερα συμπτώματα κατάθλιψης. Μπορεί αυτό το ποσοστό να είναι μικρό, αλλά είναι μια μικρή απόδειξη ότι το γονίδιο της παχυσαρκίας μπορεί να συνδέεται με την προστασία του οργανισμού μας από κατάθλιψη. Αυτό ασφαλώς δεν σημαίνει ότι πρέπει να αποκτήσουμε Δείκτη Μάζα Σώματος 30 (δείκτης παχυσαρκίας) για να κερδίσουμε την ευτυχία ή την δόξα του Αϊ-Βασίλη!
Για την Μοριακής Διαγνωστική, η παχυσαρκία του ‘Αϊ-Βασίλη δεν οφείλεται μόνο στην λαιμαργία του και την καθιστική ζωή, αλλά καθιστά υπαίτιες και την Λεπτίνη με την Ινσουλίνη. Η δουλειά της Λεπτίνης είναι να ενημερώνει το κύτταρο (και κατ’ επέκταση τον ανθρώπινο σώμα και εγκέφαλο) για την ποσότητα φαγητού που χρειάζεται να καταναλώσει καθώς και για το πότε φτάνει ο οργανισμό σε επίπεδα κορεσμού, δηλαδή πότε έχει χορτάσει και δεν χρειάζεται να φάει παραπάνω. Η δε Ινσουλίνη, που παράγεται στο πάγκρεας, είναι μία ουσία που βοηθάει στη διάσπαση τη γλυκόζης (βασικό συστατικό των τροφών) έτσι ώστε να απορροφηθεί καλύτερα από τα κύτταρα. Αν όμως σε αυτά τα γονίδια λάβουν χώρα οι λεγόμενες μεταλλάξεις, αυτές ευθύνονται για μια σειρά από λάθος λειτουργίες στο ανθρώπινο σώμα. Αν μεταλλαχθεί το γονίδιο της Λεπτίνης, τότε ο άνθρωπος δεν μπορεί να καταλάβει αν έχει χορτάσει, με αποτέλεσμα να τρώει ή να τσιμπολογάει συνεχώς με συνέπεια την κληρονομική παχυσαρκία. Αν δε, μεταλλαχθεί το γονίδιο της Ινσουλίνης, τότε η γλυκόζη κυκλοφορεί στο αίμα σε μεγάλες ποσότητες με αποτέλεσμα τον Σακχαρώδη Διαβήτη.
Έχετε φανταστεί ποτέ τον συμπαθητικό και δώρα φέροντα Άγιο Βασίλη να είχε πιο κομψή εικόνα? Χωρίς κοιλίτσα και κόκκινα μάγουλα? Πώς θα ήταν άραγε αυτός και κάθε άλλος συνομήλικός του χωρίς αυτά τα περιττά 15-20 κιλά? Και τέλος, πόσο υγιής είναι ο Άγιος Βασίλης με τόσα περιττά κιλά?
Ας εξετάσουμε από την αρχή την εικόνα του:
– Έχει σίγουρα περίμετρο μέσης πάνω από 102 εκατοστά (κεντρική παχυσαρκία)
– Με τόσα χριστουγεννιάτικα γλυκά τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα του με ευκολία ξεπερνούν τα 110mg (αντίσταση στην ινσουλίνη)
– Είναι πολύ πιθανό με τόσα κιλά να έχει τριγλυκερίδια πάνω από 150mg (δυσλιπιδαιμία)
– Δεδομένου ότι κάθεται όλο τον χρόνο και κινείται μόνο στις γιορτές, η «καλή» χοληστερίνη HDL δεν πρέπει να ξεπερνάει τα 45mg (δυσλιπιδαιμία)
– Με τόσα κιλά αλλά και το άγχος της δουλειάς για την διανομή τόσων δώρων η αρτηριακή του πίεση πρέπει να βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα (συστολική ≥130 ή διαστολική ≥85 mmHg) (υπέρταση)
Αρκούν μόνο τρία από τα παραπάνω χαρακτηριστικά για να μπορούσαμε να πούμε ότι αυτός καθώς και κάθε άλλος μεσήλικας με αυτά τα χαρακτηριστικά, πάσχουν από Μεταβολικό Σύνδρομο! Όταν όλοι αυτοί οι καρδιοαγγειακοί παράγοντες συνυπάρχουν στον ίδιο οργανισμό, λειτουργούν σαν μία κρυφή ωρολογιακή βόμβα η οποία μπορεί να οδηγήσει σε έμφραγμα του μυοκαρδίου ή στο αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο και βέβαια έως το θάνατο.
Εάν λοιπόν ο Άγιος Βασίλης δεν ήταν τόσο υπέρβαρος, δεν θα είχε κεντρική παχυσαρκία κάτι το οποίο στις περισσότερες των περιπτώσεων προκαλεί αντίσταση στην ινσουλίνη, που είναι και η κύρια αιτία ανάπτυξης του μεταβολικού συνδρόμου.
Η βασική διαταραχή στην οποία οφείλεται το μεταβολικό σύνδρομο είναι η ινσουλινοαντίσταση των ιστών και κυρίως των μυών, του ήπατος και του λιπώδους ιστού. Η πρωταρχική αιτία του φαινομένου αυτού είναι η κεντρική ενδοκοιλιακή παχυσαρκία.
Συμπληρωματικοί παράγοντες εμφάνισης αυτού του συνδρόμου, είναι η κληρονομικότητα, η υψηλή πρόσληψη θερμίδων και κυρίως αυτών που προέρχονται από τα κεκορεσμένα λιπαρά οξέα, η μειωμένη φυσική δραστηριότητα, η αύξηση της ηλικίας και το κάπνισμα. Όλοι αυτοί οι παράγοντες οδηγούν στην εμφάνιση σακχαρώδη διαβήτη, δυσλιπιδαιμίας, υπέρτασης, αυξημένης πηκτικότητας του αίματος και συνεπώς στην αθηρωμάτωση και τα καρδιοαγγειακά επεισόδια (έμφραγμα του μυοκαρδίου, εγκεφαλικό).
Μεταβολικό σύνδρομο κινδυνεύουν να εμφανίσουν τα παχύσαρκα άτομα, οι διαβητικοί, οι υπερτασικοί, οι δυσλιπιδαιμικοί και οι καπνιστές. Φυσικά,
όσο μεγαλύτερη είναι η ηλικία του ατόμου τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος εμφάνισης μεταβολικού συνδρόμου, δεδομένου ότι με τη πάροδο της ηλικίας εμφανίζονται συχνότερα ο σακχαρώδης διαβήτης, η υπέρταση και η υπερλιπιδαιμία.
Πώς θα μπορούσε ένα άτομο με τα παραπάνω χαρακτηριστικά να αντιμετωπίσει το μεταβολικό σύνδρομο;
Η πιο ουσιαστική και αποτελεσματική αντιμετώπιση του μεταβολικού συνδρόμου είναι η απώλεια βάρους. Ακόμα και μία μικρή απώλεια βάρους της τάξεως 10% συγκριτικά με το αρχικό βάρος, μπορεί να είναι ωφέλιμη για τον υπέρβαρο οργανισμό. Έστω και μία τέτοια απώλεια βάρους βελτιώνει τόσο τις επιμέρους μεταβολικές διαταραχές (σάκχαρο, πίεση, λιπίδια) αλλά κυρίως την ινσουλινοαντίσταση η οποία είναι και η βασική αιτία του συνδρόμου. Παράλληλα, πολύ σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση του συνδρόμου παίζει η αύξηση της φυσικής δραστηριότητας, ακόμα και αν αυτή μεταφράζεται σε καθημερινό ήπιο περπάτημα μισής με μίας ώρας!
Τέλος, συγκεκριμένη φαρμακευτική αγωγή η οποία στοχεύει στην βελτίωση της ινσουλινοαντίστασης, καθώς και της μείωσης των λιπιδίων στο αίμα και της υπέρτασης, παίζει σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση του συνδρόμου.
Πώς προλαμβάνεται το μεταβολικό συνδρόμο;
Μία δίαιτα προσαρμοσμένη στα πρότυπα της μεσογειακής διατροφής, που θα στοχεύει σε μία σταθερή απώλεια βάρους, ενώ παράλληλα θα προλαμβάνει την υπερλιπιδαιμία, την υπέρταση και το διαβήτη, είναι ο ουσιαστικότερος τρόπος αντιμετώπισης του συνδρόμου. Η μεσογειακή διατροφή βασίζεται στη μειωμένη πρόσληψη κορεσμένων λιπαρών οξέων, και στην υψηλή κατανάλωση λιπαρών κυρίως φυτικής προέλευσης (όπως το ελαιόλαδο) ή ω-3 λιπαρών οξέων από τα ψάρια.
Επίσης, χρειάζεται μία δίαιτα χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη, δηλαδή χαμηλή σε φορτίο απλών υδατανθρακών (όπως το σιταρένιο ψωμί, τα περισσότερα αρτοσκευάσματα, το λευκό ρύζι και μακαρόνια, η ζάχαρη). Αντίθετα χρειάζεται η λήψη σύνθετων υδατανθρακών (κυρίως από προϊόντα ολικής άλεσης) για πιο αργή διοχέτευση γλυκόζης στο αίμα και αποφυγή της ινσουλιντοαντίστασης. Θα περιέχει ελάχιστους μικρομοριακούς υδατάνθρακες (πχ ζάχαρη) που απορροφώνται ταχύτατα και δημιουργούν υπερινσουλιναιμία και δευτερογενώς επιδείνωση της ινσουλινοαντίστασης. Η αυξημένη πρόσληψη φυτικών ινών βοηθάει στην απώλεια βάρους, τη ρύθμιση του σακχάρου και τη μείωση της υπερλιπιδαιμίας. Συνίσταται επίσης η χαμηλή πρόσληψη αλατιού για καλύτερη ρύθμιση της αρτηριακής πρόσληψης.
Πέρα όμως από τα παραπάνω, αν λάβουμε υπ’ όψιν μας την ανθρώπινη υπόσταση ενός αγίου, θα καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι αυτό που φταίει για τα περιττά κιλά στους περισσότερους από εμάς είναι οι κακές συνήθειες! Όπως δεν έχουμε δει ποτέ τον Άι-Βασίλη να τρώει φρούτα και να περπατάει (παρά μόνο να είναι μόνιμα δίπλα σε γλυκά και πάνω σε ένα έλκηθρο), έτσι θα δούμε και στον ίδιο μας τον εαυτό να τσιμπολογάει γλυκά το απόγευμα αντί για φρούτα ή να τρώμε delivery αντί για μια σαλάτα το βράδυ και να χρησιμοποιούμε το αυτοκίνητο ή το μηχανάκι ακόμα και για να καλύψουμε μια μικρή απόσταση 100-200 μέτρων. Δεν υπάρχει τίποτα παραπάνω που να μας εξασφαλίζει μακροχρόνια τα σωστά κιλά για τον καθένα και έναν υγιή οργανισμό μια ισορροπημένη διατροφή (μακριά από πολλή ζάχαρη και κορεσμένα λιπαρά οξέα) και μια μορφή ήπιας καθημερινής άσκησης. Ένα υγιές σώμα δεν είναι αποτέλεσμα μόνο επίπονων διαιτών και έντονης γυμναστικής, αλλά θέμα σωστών συνηθειών.
Να έχετε καλές διακοπές με υγεία!
πηγη:http://salos.gr
