Με λαμπρότητα, παρουσία πλήθους προσκυνητών και Αγιορειτών Πατέρων, γιορτάσθηκε και φέτος στην Ιερά Μονή Φιλοθέου Αγίου Όρους ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου, στον οποίο τιμάται το Καθολικό της Μονής.
Στις πανηγυρικές εκδηλώσεις προεξήρχε ο Σεβασμιώτατος Ποιμενάρχης μας κ. Χρυσόστομος.
Στην ομιλία του ο Σεβασμιώτατος ανέφερε τα κάτωθι:
«Σήμερον τῆς σωτηρίας ἡμῶν τὸ κεφάλαιον καὶ τοῦ ἀπ’αἰῶνος μυστηρίου ἡ φανέρωσις».
Πανοσιολογιώτατε Καθηγούμενε Ἀρχιμανδρίτα τῆς Ἱερᾶς ταύτης ἁγιορειτικῆς Μονῆς κ. Νικόδημε.
Σεβαστοὶ πατέρες καὶ ἀδελφοί,
ἀγαπητοὶ συμπανηγυρίζοντες προσκυνηταί.
Πανηγυρίζομεν σήμερον τὴν ἔναρξη τοῦ κεφαλαιώδους μυστηρίου, «τὸ ἀπ’ αἰῶνος ἀπόκρυφον καὶ ἀγγέλοις ἄγνωστον μυστήριον» τῆς σωτηρίας καὶ τοῦ ἁγιασμοῦ ὁλοκλήρου τῆς κτίσεως μὲ κορυφαῖον τὸν ἄνθρωπον, τὴν κορωνίδα τῆς κατὰ κόσμον θείας δημιουργίας. Ὁ λειτουργικὸς πλοῦτος τῆς ὑμνογραφίας τῆς Ἐκκλησίας μας περιγράφει ἐναργῶς τὰ γεγονότα τῆς ἀρχαιγόνου δικαιοσύνης, τῆς διασαλεύσεώς της ἀλλὰ καὶ τῆς πλήρους ἀποκαταστάσεώς της ἕως τῆς τελειώσεώς της ἐν τῇ δευτέρα τοῦ Κυρίου παρουσία.
«Ἐψεύσθη πάλαι Ἀδὰμ καὶ θεὸς ἐπιθυμήσας οὑ γέγονεν, ἄνθρωπος γὰρ γίνεται Θεὸς, ἵνα θεὸν τὸν Ἀδὰμ ἀπειργάσατο». Ἐξηπατήθη ὑπὸ τοῦ παμπονήρου διαβόλου ὁ ἄνθρωπος ἐν τῷ Παραδείσῳ τῆς τρυφῆς, καθὼς μᾶς περιγράφει εἰς τὸ βιβλίον τῆς Γενέσεως, ὁ θεόπτης Μωσῆς, καὶ ἐνῶ ἡ ἐπιθυμία του, ὡς ἐμφύτευμα εἰς τὴν καρδίαν του ἐκ τῶν δημιουργικῶν χειρῶν τοῦ Θεοῦ, νὰ γίνῃ θεὸς δυνάμωνε, ἐπέλεξε, τῇ ἀπάτῃ τοῦ ὄφεως, τὸν εὔκολο δρόμο, παρακούοντας ἐγωιστικῶς τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, ὁ ὁποῖος προκειμένου νὰ ἐνδυναμώσῃ καὶ νὰ ἀνδρώσῃ τὴν ἐλευθερία του, ὑπέδειξε ἐν τῷ μέτρῳ τῶν δυνατοτήτων τοῦ πλάσματός Του, τὸν ἀσκητικὸ δρόμο πρὸς τὸν ἁγιασμό, διὰ τῆς νηστείας.
Καὶ καθὼς τὰ γεγονότα ἐξελήχθησαν ὀδυνηρῶς διὰ τὸ ἀνθρώπινον γένος καὶ τὴν κτίση, ἡ ὁποία συμπαρασύρεται πλέον μετὰ τοῦ ἀνθρώπου, ὁ ἅγιος Θεὸς ἅμα τῇ πτώσῃ, εὐηγγελίσατο τὴν σωτηρίαν καὶ τὸν τρόπον αὐτῆς, διὰ τῆς ἀναγγελίας τοῦ λεγομένου Πρωτευαγγελίου, «αὐτὸς σοῦ τηρήσει κεφαλὴν καὶ σὺ τηρήσεις αὐτοῦ πτέρναν». Σήμερον ἑορτάζομεν, τῆς τότε ὑποσχέσεως τὴν ἐκπλήρωσιν. «Ἀνεξιχνίαστον ὄντως τὸ ἔλεος τῆς ἐπαγγελίας αὐτοῦ». Ἀνοίγεται τὸ πρῶτο κεφάλαιο ὄχι μόνον τῆς σωτηρίας ἐκ τῶν συνεπειῶν τῆς πτώσεως, τοῦ θανασίμου τραύματος, τουτέστιν τοῦ θανάτου, ἀλλὰ ἐπιπλέον τοῦ προσδιορισμοῦ ἐπ’ ἀκριβῶς τοῦ σκοποῦ τῆς ὑπάρξεως τοῦ ἀνθρώπου καὶ τοῦ κόσμου, τοῦ ἁγιασμοῦ καὶ τῆς θεώσεως. Ἡ σύλληψις τῆς Θεοτόκου καὶ ἡ ἐνανθρώπησις τοῦ Θεοῦ καὶ Λόγου ἐκπληρώνουν τὸ θεῖον σχέδιον, «τοῦ ἀπ’αἰῶνος μυστηρίου τὴν ἐκπλήρωσιν, ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ, υἱὸς τῆς Παρθένου γίνεται».
Τὸ θεῖον σχέδιον συμπεριελάμβανε τὴν θεραπεία τοῦ τραύματος τοῦ θανάτου, διὰ τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου καὶ τὴν ὑπόδειξιν τῆς ὁδοῦ πρὸς τὴν θέωσιν διὰ τῆς Ἀναλήψεώς Του καὶ τῆς ἐγκαταστάσεώς Του, ὡς Θεανθρώπου εἰς τὰ δεξιᾶ τοῦ Θεοῦ καὶ Πατρὸς, καταλείποντας εἰς τὸ ἀνθρώπινον γένος ὑπόδειγμα ἀδιαμφισβήτητον, ἐξ αἰτίας τῆς ἐνανθρωπήσεως, «οὑ γὰρ δήπου ἀγγέλων ἐπιλαμβάνεται, ἀλλὰ σπέρματος Ἀβραὰμ ἐπιλαμβάνεται, ὅθεν ὄφειλε κατὰ πάντα τοῖς ἀνθρώποις ὁμοιωθῆναι, ἵνα ἐλεήμων γένηται καὶ πιστὸς ἀρχιερεὺς τὰ πρὸς τὸν Θεὸν εἰς τὸ ἰλάσκεσθαι τὰς ἁμαρτίας τοῦ λαοῦ». Ὁ Θεὸς Λόγος προσλαμβάνει τὴν ἀνθρωπίνην φύσιν, καθ’ὁλοκληρίαν, εἰς τὸ προσωπόν Του, ἐκ τῆς Ἀειπαρθένου Μαρίας.
Ἀνακεφαλαιώνει εἰς τὸ πρόσωπόν Του ὅλη τὴν ἀνθρωπότητα, καὶ τὴν βιώνει εἰς ὅλας τὰς ἐκφάνσεις της, κατὰ τὴν ἐπίγειον ζωὴν Του, ἕως καὶ τοῦ θανάτου εἰς τὴν ἐσχάτην μορφὴν του, τὸν Σταυρόν, ὥστε νὰ μὴν ἀφεθῇ οὐδεμιὰ ἐκδοχὴ της ἀπρόσληπτος, ἄρα καὶ ἀθεράπευτος. Ἡ ἔναρξις τούτου τοῦ ἱεροῦ μυστηρίου τῆς σωτηρίας καὶ τοῦ ἁγιασμοῦ τῶν ἀνθρώπων, ἀναγγέλεται σήμερον ὑπὸ τοῦ ἀρχαγγέλου Γαβριὴλ πρὸς τὴν Παρθένον Μαρίαν. Τὸ μυστήριον ἐνεργεῖται ὑπὸ τῆς ἁγίας Τριάδος καὶ τοῦτο καταφαίνεται εἰς τοὺς ἐξηγητικοὺς λόγους τοῦ Ἀρχαγγέλου πρὸς τὴν Παναγία μας, «Πνεῦμα ἅγιον ἐπελεύσεται ἐπὶ σὲ καὶ δύναμις Ὑψίστου ἐπισκιάσει σοι, διὸ καὶ τὸ γενώμενον ἅγιον κληθήσεται υἱὸς Θεοῦ».
Ὁ Ὕψιστος Θεὸς Πατὴρ ἐπισκιάζει τὴν Παναγία, τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιον καταβαίνει πρὸς τὴν Παρθένον Μαρίαν καὶ ὁ Ἅγιος Υἱὸς τοῦ Θεοῦ γεννᾶται. Ἐνεργεῖται τὸ μυστήριον τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ Λόγου κατὰ τὴν πατερικὴ ἐρμηνευτικὴ παράδοσιν, «ἐκ Πατρὸς, δι’ Υἱοῦ, ἐν Πνεύματι ἁγίῳ».
Ἡ Ἀειπάρθενος κόρη, Μαρία γίνεται Θεοτόκος. Κυοφορεῖ καὶ γεννᾶ τὸν Υἱὸν τοῦ Θεοῦ καὶ τώρα υἱὸν Της, υἱὸν τοῦ ἀνθρωπίνου γένους καὶ ὀνομάζεται, «υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου», κατὰ τὴν προσφιλὴ ῥήση τοῦ εὐαγγελιστοῦ Ματθαίου. Ὁ Θεὸς κατὰ τὸν ἅγιο Γρηγόριο τὸν Παλαμᾶ, «ἠράσθη τοῦ κάλλους τῶν ἀρετῶν» τῆς Παναγίας μας καὶ τὴν ἐξέλεξε, ὡς τὸ ἀγνώτερον καὶ ἁγιώτερον πάντων τῶν ἀνθρώπων πλάσμα, διὰ νὰ ὑπουργήσῃ τὸ μυστήριον τῆς σωτηρίας. Σάρξ ἐκ τῆς σαρκός καὶ ὀστοῦν ἐκ τῶν ὀστέων τῶν ἀνθρώπων, ἀποτελεῖ ἡ Παναγία μας, τὸ ἀντιπροσωπευτικότερον πλάσμα τῆς κτίσεως, τὸ ὁποῖον ὁ Θεὸς ἐπιλέγει ὡς μέσον, διὰ τὴν εἴσοδόν Του εἰς τὴν ἱστορία τοῦ κόσμου καὶ τὴν ἐν τέλει μεταμόρφωσίν του. Ἡ ἐπιλογή Της ἐνεργεῖται οἰκειοθελῶς. Ἡ καταφατικὴ συγκατάβασή Της εἰς τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, «ἰδοὺ ἡ δούλη Κυρίου γένοιτό μοι κατὰ τὸ ῥῆμα σου», παρὰ τὴν κατ’ ἄνθρωπον ἀπορίαν της, ἀποτελεῖ τὸ ἐπισφράγισμα εἰς τὴν πρόσκλησιν τοῦ Θεοῦ νὰ διακονήσῃ τὴν σωτηρίαν. Καὶ τοῦτο καθίσταται μονόδρομος. Δὲν ὑπάρχει οὐδεμία δυνατότης σωτηρίας, διὰ τῶν ἀνθρωπίνων δυνάμεων. Ὁ Χριστὸς εἶναι ὁ Σωτῆρ τοῦ κόσμου καὶ μόνον. Οἱ δικές μας δυνάμεις ἀρκοῦν μόνο διὰ τὴν κατάφασιν, ὅτι θέλομεν τὴν σωτηρίαν, ὅπως ἔπραξε ἡ Παναγία, καὶ τοῦτο τὸ φανερώνομεν διὰ τῆς πνευματικῆς μας προόδου εἰς τὸ ἐπίπεδον τῆς ἀσκήσεως, δηλαδὴ τῆς προοδευτικῆς ἀπεγκλωβίσεώς μας ἀπὸ τὴν ἁμαρτίαν τοῦ ἐγωισμοῦ, καθ’οἱονδήποτε τρόπον ἐκδηλούμενον εἰς τὴν ζωήν μας. Καὶ τοῦτο ἐπιτελεῖται ὄχι κατὰ μόνας, ὁ καθ’ ἕνας διὰ τὸν ἑαυτόν του, ἀλλὰ ἅπαντες ὁμοῦ, ἐντὸς τῆς Ἐκκλησίας διὰ τῶν μυστηρίων Της.
Ἄς σταθεῖ ἱερὰ ἀφορμὴ, ἅγιε Καθηγούμενε, σεβαστοὶ πατέρες καὶ ἀγαπητοὶ προσκυνητὲς, ἡ σημερινὴ ἑορτὴ τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου, ὥστε νὰ ἀναλογισθῶμεν ἅπαντες τὸ μέγεθος τῆς εὐεργεσίας ἐκ τῆς ὑπερβαλούσης ἀγάπης τοῦ Θεοῦ πρὸς ὅλον τὸν κόσμον καὶ εἰς τὸν καθ’ ἕναν ἰδιαιτέρως. Νὰ ἀναλάβωμεν τὴν εὐθύνην τῆς ἀνταποκρίσεώς μας ἐν ἔργοις καλοῖς καὶ ἀγαθοῖς εἰς τὴν πρόσκλησιν τοῦ Θεοῦ διὰ τὴν σωτηρίαν καὶ τὸν ἁγιασμόν, μιμούμενοι τὸ παράδειγμα τῆς ἐλευθέρας ὑπακοῆς τῆς Παναγίας μητέρας τοῦ Θεοῦ καὶ μητέρας ἁπάντων. Ἀμήν.
