Για 4η συνεχή χρονιά πραγματοποιήθηκε και φέτος το πείραμα του Ερατοσθένη στο σχολείο μας, στις 20 και 21 Μαρτίου. Συμμετείχαμε σε 2 διοργανώσεις, μία πανελλήνιας και μία παγκόσμιας εμβέλειας. Η πρώτη, στις 20 Μαρτίου, διοργανώθηκε από τα Εργαστηριακά Κέντρα
Φυσικών Επιστημών (Ε.Κ.Φ.Ε.) Σερρών, Πιερίας, Λακωνίας, Λέσβου και 1ο Ηρακλείου Κρήτης, με την υποστήριξη του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (Ε.Α.Α.), του Υπουργείου Παιδείας και της Πανελλήνιας Ένωσης Υπεύθυνων Ε.Κ.Φ.Ε. (ΠΑΝΕΚΦΕ) ενώ και η δεύτερη αποτελεί ελληνική πρωτοβουλία ιδιωτικού σχολείου στα πλαίσια ευρωπαϊκού προγράμματος (Ark of Inquiry).
Τι ήταν το πείραμα του Ερατοσθένη;
Μια παρατήρηση, ότι ο ήλιος καθρεφτίζεται σ’ ένα βαθύ πηγάδι στην πόλη Συήνη περίπου στις 21 Ιουνίου, δηλαδή ρίχνει τις ακτίνες του τελείως κάθετα, οδήγησε τον Ερατοσθένη ν’ αναρωτηθεί αν συνέβαινε το ίδιο στην πόλη του, την Αλεξάνδρεια. Όμως όχι, εκεί οι πάσσαλοι σχημάτιζαν σκιά. Έτσι η Γη δεν θα μπορούσε να είναι επίπεδη. Υποθέτοντας ότι είναι σφαιρική, κατάφερε να υπολογίσει την περίμετρό της, μετρώντας το ύψος ενός πασσάλου και το μήκος της σκιάς του, όπως και την απόσταση Αλεξάνδρειας-Συήνης (λέγεται ότι προσέλαβε βηματιστές).
Τι κάναμε εμείς;
Στις 20 και 21 Μαρτίου 2017 ο ήλιος έριχνε (τελείως και σχεδόν τελείως) κάθετα τις ακτίνες του ακριβώς στο γήινο Ισημερινό κατά τη μεσουράνησή του. Έτσι, δεν είχαμε παρά να μετρήσουμε το ύψος ενός κατακόρυφου κονταριού και τη σκιά του την ίδια ώρα. Την απόστασή μας από τον Ισημερινό τη μετρήσαμε με το πρόγραμμα Η/Υ Google Earth, ενώ την ώρα μεσουράνησης με το Stellarium. Τα αποτελέσματά μας: απόκλιση 3,37% από την πραγματική τιμή της γήινης περιμέτρου για το τμήμα Β2 που συμμετείχε την πρώτη μέρα και 0,65% (!) για το τμήμα Α1 τη δεύτερη.
Συνεργασίες
Ανταλλάξαμε μετρήσεις συνεργαζόμενοι με τα εξής σχολεία: Δημοτικό Σχολείο Μερόπης (Μεσσηνία), 1ο Γυμνάσιο Σπάρτης (Λακωνία), Pomarkun Yhteiskoulu (Pomarkku, Φινλανδία), Don Orione High School (Oradea, Ρουμανία), Nicolae Balcescu High School (Flaminzi tawn, Botosani, Ρουμανία) και Electrotechnical school “Nikola Tesla” (Nis, Σερβία) με το οποίο είχαμε και τις πιο ακριβείς συνδυασμένες μετρήσεις με απόκλιση 8,55%.
Ο αντίκτυπος
Η δράση αυτή κατορθώνει να:
α) Αναδείξει την ανεκτίμητη αξία της ομαδικής εργασίας και συνεργασίας μέσω της ανάθεσης επιμέρους εργασιών σε ομάδες.
β) Διδάξει βιωματικά την εποικοδομητική χρήση των Νέων Τεχνολογιών και τις βασικές αρχές της επιστημονικής μεθοδολογίας.
γ) Οδηγήσει στην εκτίμηση της συμβολής των θετικών επιστημών στην κατανόηση του φυσικού κόσμου.
δ) Κινητοποιήσει το ενδιαφέρον των μαθητών για τα επιτεύγματα των αρχαίων προγόνων μας.
