ΓΕΝΙΚΟ ΣΧΟΛΙΟ
Παγκόσμια ημέρα μουσείων η 18η Μαϊου και έτσι το φετινό θέμα της έκθεσης αναφέρεται σε αντίστοιχο προβληματισμό.Εκτός αυτού υπάρχουν και ανάλογα κείμενα στο σχολικό βιβλίο της Γ λυκείου Έκφραση Έκθεση.Επομένως μπορεί να πει κανείς ότι το θέμα ανήκει στα διδαγμένα και αναμενόμενα.
ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΤΥΠΩΣΗ
1.Το τμήμα των ασκήσεων δεν είναι δύσκολο για το μέσο μαθητή.Το καινούργιο στοιχείο είναι η διαφοροποίηση της Β1 άσκησης εν σχέσει με το παρελθόν: αντί για ελεύθερη ανάπτυξη έχουμε άσκηση του τύπου «σωστό- λάθος»,γεγονός που σίγουρα διευκόλυνε τους μαθητές, εφόσον εξαλείφεται ο υποκειμενισμός στη βαθμολόγηση.
2.Το τμήμα της έκθεσης-παραγωγής λόγου αποτελείται από το δεδομένο (ομιλία σε ημερίδα του Δήμου) και δυο ζητούμενα:α)λόγοι για τους οποίους πρέπει να προσεγγίσουμε τα μνημεία και β)δραστηριότητες με τις οποίες οι πολίτες και ιδίως οι νέοι θα εξοικειωθούν με αυτά.Σχετικά με τον όρο «δραστηριότητες» η άποψη του γράφοντος είναι ότι δεν αφορούν αποκλειστικά τους πολίτες και δη τους νέους αλλά και άλλους φορείς.
Α1.ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Ο συγγραφέας αναφέρεται στη ανάγκη εξοικείωσης του κοινού με τα μνημεία.Αρχικά επισημαίνει την αξία τους τονίζοντας ότι οι αρχαίοι θεατρικοί κυρίως χώροι εκφράζουν με την αρχιτεκτονική τους μια δημοκρατική αντίληψη,ενώ η ψυχαγωγία βρίσκει εκεί το αληθινό πολιτιστικό της περιεχόμενο.Συνεχίζει εντοπίζοντας την αλληλεπίδραση του παρελθόντος με το παρόν στους καλά διατηρημένους θεατρικούς χώρους της πατρίδας μας ,εφόσον χρησιμοποιούνται και σήμερα παρά τη φθορά τους.Κατόπιν υποστηρίζει ότι η χρήση των μνημείων για σύγχρονη κα λιτεχνική δημιουργία πρέπει να συνεχιστεί ,για να εξοικειωθούμε με την πολιτιστική κληρονομιά μας .Γι’αυτό χρειάζεται πιο συστηματική δουλειά καταγραφής των μνημείων. Τέλος καταλήγει πως τόσο οι ειδήμονες όσο και το πλατύ κοινό με τη συνέχιση της λειτουργίας των μνημείων θα τα προσεγγίσουν περαιτέρω προστατεύοντάς τα.
Β1. α.σωστό,β.λάθος,γ.λάθος,δ.λάθος,ε.σωστό
Β2.α)αίτιο –αποτέλεσμα,εφόσον τονίζει τι θα προσφέρει(αποτέλεσμα) η καταγραφή των μνημείων(αίτιο) β) διαίρεση ή παραδείγματα:αναφέρει μορφές μνημείων ,όπως τα μη ερευνημένα,τα πολύ ή λίγο γνωστά.Επίσης αναφέρει ορισμένα δεδομένα τους ,όπως ιστορία, χαρακτηριστικά, κατάσταση κλπ.
Β2β)πρώτα απ’όλα:αρχικά κατ’αρχάς
Παράλληλα:ταυτόχρονα,συγχρόνως
Εξάλλου:άλλωστε,επίσης ακόμη,από την άλλη μεριά Β3α)συνώνυμα Εκτυλίσσεται:πραγματώνεται,ξετυλίγεται,συντελείται
Κατάλοιπα:απομεινάρια,εναπομείναντα
Επιδίωξη :στόχος,σκοπός,σκοπιμότητα,στόχευση
Προσέγγισης:πλησιάσματος,επαφής
Ολοκληρωμένη:πλήρης,άρτια
β)αντώνυμα:αναπτυσσόταν:παρήκμαζε,περιοριζόταν
δράση:αδράνεια,απραξία
ερευνημένων:ανεξερεύνητων
γνωρίζουμε :αγνοούμε
ανάδειξης:υποβάθμισης,απόκρυψης
B4.α)Χρησιμοποιεί διπλή παύλα για να περικλείσει παρενθετικά επιπρόσθετες πληροφορίες, συμπλήρωμα νοηματικό, διευκρίνιση ή επεξήγηση β)κυριαρχεί το γ’ πρόσωπο(ενικό και πληθυντικό) για να διαφανεί η ουδετερότητα του γράφοντος,η αντικειμενικότητα ,η αμεροληψία ,η αποστασιοποίηση ,το σοβαρό του ύφος και έτσι να γίνει πιο πειστικός
Γ1.ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΛΟΓΟΥ-ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ
I.Πρόλογος-προσφώνηση:αγαπητοί παρευρισκόμενοι ή κυρίες και κύριοι κ.ο.κ.
II.ΛΟΓΟΙ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΜΝΗΜΕΙΩΝ ,ΔΗΛΑΔΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥΣ (από τη λέξη μνήμη-πρόκειται για ταξίδι στις ρίζες του πολιτισμού μας ή ταξίδι στο χρόνο) 1.Βιωματική, «χειροπιαστή» επικοινωνία με το παρελθόν, την ιστορία του λαού μας. Γνωρίζουμε τις αξίες του παρελθόντος, τις συνήθειες, τις τέχνες ,την οικονομία, το πολίτευμα, τον τρόπο ζωής εν γένει. Αντλούμε διδάγματα έτσι για το παρόν και το μέλλον μας.
2.Καλλιέργεια ιστορικής συνείδησης, εθνικής ταυτότητας και υπερηφάνειας ειδικά σήμερα στην εποχή της παγκοσμιοποίησης . Θαυμάζουμε τα έργα των προγόνων 3.Τα μνημεία αποτελούν πηγή καλλιτεχνικής έμπνευσης στηριγμένη στο παρελθόν(πχ. σύγχρονη αρχιτεκτονική με αναφορές στο παρελθόν, θέατρο, μουσική) .Είναι επομένως φορείς καλλιτεχνικής παιδείας που μας συγκινούν αισθητικά και μας μεταλαμπαδεύουν τις αρχές του μέτρου, της ισορροπίας, του κάλλους, της αρμονίας (πχ.Παρθενώνας, κλασική γλυπτική κλπ) 4.Προκαλούν συναισθήματα και συνειρμούς νιώθοντας ότι στο ίδιο σημείο περπάτησαν μεγάλες προσωπικότητες του παρελθόντος. Μεταφερόμαστε έτσι νοερά σε άλλες εποχές «συνομιλώντας» με τα αγάλματα 5.Ορισμένα μνημεία ,όπως τα αρχαία θέατρα, χρησιμοποιούνται και σήμερα ενώνοντάς μας με το παρελθόν του πολιτισμού μας.
6.Ανάδειξη του φυσικού κάλλους μιας περιοχής μέσα από τα μνημεία της (πχ.Μετέωρα) 7.Σχετίζονται με τον τουρισμό και συνακόλουθα την οικονομική ανάπτυξη και διεθνή προβολή της χώρας μας 8.Γεννούν αγάπη, περιέργεια και ενδιαφέρον σε κάποιους από μας για την ιστορία και την αρχαιολογία III.ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΗ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ:ΝΕΟΙ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΑ:ΜΙΑ ΣΧΕΣΗ ΣΕ ΚΡΙΣΗ
Βλέπουν τις επισκέψεις στα μνημεία ως ανιαρές υποχρεώσεις-προτιμούν τη διασκέδαση λόγω ηλικίας, συνθηκών(εκδρομή) αλλά και κούρασης από τα μαθήματα,ενώ ο κακώς νοούμενος μοντερνισμός οδηγεί σε αμφισβήτηση της αξίας των μνημείων, και σε υποτίμησή τους.Σε ακραίες περιπτώσεις σημειώνονται και βανδαλισμοί, αναγραφή συνθημάτων και άλλες καταστροφές μνημείων από ασεβείς και ανιστόρητους νέους.Κάθε καταστροφή σηματοδοτεί και μια απώλεια για τον πολιτισμό μας είτε σε τοπικό είτε σε εθνικό επίπεδο ΚΟΙΝΩΝΙΑ,ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΑ:ΕΠΙΣΗΣ ΣΧΕΣΗ ΣΕ ΚΡΙΣΗ
Κατά κανόνα διακρίνουμε εγκατάλειψη, ανοργάνωτους αρχαιολογικούς χώρους (η συντήρηση κοστίζει),μέτρια-ξεπερασμένα μουσεία χωρίς οπτικοακουστικά μέσα,κακό δημοσιουπαλληλικό ωράριο λειτουργίας,φθορά από ανθρώπινη ρύπανση (π.χ.όξινη βροχή)
IV.ΜΕΡΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ-ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
Χρειάζεται να γίνουν πολύ περισσότερα από όσα ήδη γίνονται με πρωτοβουλίες όλων των εμπλεκόμενων φορέων: Υπουργείο Παιδείας, τοπική αυτοδιοίκηση, εκπαιδευτικούς αλλά και μαθητές αξιοποιώντας και σχετικά ευρωπαϊκά προγράμματα ή και της Ουνέσκο για την προστασία και την ανάδειξη μνημείων 1.Οικογένεια:μεγάλη η συμβολή της στη διατήρηση στοιχείων που αφορούν την καθημερινότητα,τις γιορτές,τη μαγειρική κ.λπ.
2. Σχολείο:α)σωστή διδασκαλία της ιστορίας με έμφαση και στην τέχνη των προγόνων μας προχωρώντας σε πιο οργανωμένη μελέτη των μνημείων. Καλά προετοιμασμένες εκπαιδευτικές εκδρομές σε μουσεία-μνημεία(να’χουν προηγηθεί ανάλογες εργασίες και προβολές) β)Σύνδεση των μνημείων με πλήθος μαθημάτων: ιστορία, γεωγραφία, θρησκευτικά, γλώσσα. Εμπλουτισμός των βιβλίων με ανάλογες εικόνες και χάρτες.Χρήση και του διαδικτύου γ)Ομιλίες –παρουσιάσεις αρχαιολόγων στα σχολεία 3.Μαθητικές εργασίες,φωτογραφίσεις και μελέτες μνημείων ιδίως τοπικού χαρακτήρα,ώστε να τα γνωρίσουμε και να τα αγαπήσουμε περαιτέρω, εφόσον σ’αυτά βρίσκονται κυρίως οι δικές μας ρίζες 4.Τοπική αυτοδιοίκηση:διατήρηση εθίμων,χρηματοδότηση εκδηλώσεων κ.λπ.
5.Σύλλογοι:λαογραφικές προσπάθειες,εκδρομές… 6.ΜΜΕ,πνευματικοί άνθρωποι:πολιτιστικά αφιερώματα, ντοκιμαντέρ, ομιλίες, έρευνες κ.λπ.
7.Πολιτεία:νόμοι για διατήρηση αρχιτεκτονικής, χρηματοδότηση συλλόγων, λαογραφικών εκδηλώσεων,ίδρυση περισσότερων και καλύτερων μουσείων με οπτικοακουστικά μέσα κ.λπ
V.ΕΠΙΛΟΓΙΚΑ
Όπως το δέντρο απλώνει πλατιά τα κλαδιά του, μόνο αν οι ρίζες του είναι υγιείς και γερές, έτσι και ο σύγχρονος πολιτισμός μας μπορεί να εξελιχθεί, να πάει μπροστά κοιτώντας και πίσω, στηριζόμενος δηλαδή στα επιτεύγματα των προγόνων και εμπνεόμενος από τα έργα τους. Άλλωστε δεν είχε άδικο ο νομπελίστας μας ποιητής Γιώργος Σεφέρης, όταν έλεγε «σβήνοντας ένα κομμάτι από το παρελθόν σβήνει κανείς κι ένα αντίστοιχο από το μέλλον». Και ΄μεις δε θέλουμε σβησμένο μέλλον.
Σας ευχαριστώ
Επιμέλεια: Α.Μπουλογεώργος ,Α. Σουλιμέτσης, Σ. Λιμήτσιου, ,Σ. Κατσάνα, φιλόλογοι ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑΚΟΣ ΟΜΙΛΟΣ ΔΙΑΚΡΙΣΗ-ΣΤΟΧΟΣ, Καποδιστρίου 10
ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2015
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ
ΟΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟ
ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑΚΟ ΟΜΙΛΟ ΔΙΑΚΡΙΣΗ- ΣΤΟΧΟΣ
