«Μόνο ό,τι δέχτηκες με την ψυχή σου, αυτό μόνο μαθαίνεις και αυτό ενσωματώνεις στη ζωή σου και το χαρακτήρα σου»
Τα παραπάνω λόγια του μεγάλου παιδαγωγού Dewey, η αλλαγή της 30ης Ιανουαρίου από αργία σε σχολική γιορτή, ημέρα εορτής των Τριών Ιεραρχών και εορτή των Ελληνικών Γραμμάτων ήταν οι κυριότεροι λόγοι να τιμήσουμε τους Τρεις Ιεράρχες διαφορετικά αλλά ουσιαστικά. Σήμερα 30 Ιανουαρίου 2024, ημέρα εορτής των Τριών Ιεραρχών οι μαθητές και οι μαθήτριες του 8ου ΓΕΛ Τρικάλων συμμετείχαν σε μια διαφορετική βιωματική μάθηση καθώς τους παρείχαμε τη δυνατότητα να καλλιεργήσουν την κριτική σκέψη, την φαντασία και τη δημιουργικότητά τους, να επεξεργαστούν τις εμπειρίες τους και να μάθουν με βιωματικό τρόπο την προσφορά στα Γράμματα των Τριών Ιεραρχών. Έτσι στις 8:00 π.μ. ξεκινήσαμε με τέσσερα λεωφορεία με κατεύθυνση την Ιερά Μονή των Αγίων Θεοδώρων για να τιμήσουμε την μνήμη των οικουμενικών δασκάλων. Οι περισσότεροι μαθητές και μαθήτριες δεν είχαν επισκεφτεί την Ιερά Μονή των Αγίων Θεοδώρων και έτσι τους δόθηκε η ευκαιρία να επισκεφτούν ένα από τα ωραιότερα και παλαιοτέρα μοναστήρια.
Από μακριά η Ιερά Μονή των Αγίων Θεοδώρων εντυπωσίασε όλα τα παιδιά, διότι είναι ένα μοναστήρι κτισμένο πάνω σε έναν θεόρατο βράχο. Το Μοναστήρι είναι προσβάσιμο με το λεωφορείο και η θέα που προσφέρει προς την κοιλάδα της Καλαμπάκας, τον Πηνειό ποταμό, τον Κόζιακα και τα Χάσια είναι μαγευτική.
Ο ηγούμενος, της Ιεράς Μονής Αγίου Νικολάου Σιαμάδων, Μακάριος τέλεσε τη Θεία Λειτουργία στην εκκλησία της Ιεράς Μονής Αγίων Θεοδώρων όλοι παρακολουθήσαμε με ευλάβεια και πολλά παιδιά κοινώνησαν των Αχράντων Μυστηρίων μέσα σε ένα κλίμα κατάνυξης, γαλήνης και ηρεμίας με μοναδικό φως το φως των κεριών στην αρχή της Θείας Λειτουργίας. Είπαν όλα μαζί το Πιστεύω εις ένα Θεόν, Πατέρα… και το Πάτερ ημών… Απέδειξαν με τον τρόπο αυτό ότι μπορούν να κρατάνε τα καλά και τα ωφέλιμα «Όπως οι μέλισσες διαλέγουν το νέκταρ από τα λουλούδια… Μ. Βασίλειος».
Ο ηγούμενος Μακάριος μίλησε με απλά λόγια για την προσφορά των Τριών Ιεραρχών στα Ελληνικά Γράμματα, για την αγιοσύνη τους ως πατέρες της Εκκλησίας και συγγραφείς, την ιεραποστολική τους δράση, την ευρυμάθειά τους, το ανεπανάληπτο δογματικό τους έργο, την οικουμενικότητα που πηγάζει από τη ζωή τους: επίτευξη του συγκερασμού της αρχαίας ελληνικής γραμματείας και της φιλοσοφίας με τη χριστιανική πίστη. Όταν τελείωσε η Θεία Λειτουργία όλοι/ες οι παρευρισκόμενοι/ες πήραμε με ευλάβεια το αντίδωρο από τον ιερέα και την αρτοκλασία που οι καθηγήτριες του σχολείου μας επιμελήθηκαν να μοιραστεί με τάξη σε όλους τους μαθητές και τις μαθήτριες. Προσφέρθηκε λουκούμι σε όλους μας από τις μοναχές και σε μας τους εκπαιδευτικούς προσφέρθηκε καφές και ακολούθησε συζήτηση με τα παιδιά τα οποία άκουσαν λίγα λόγια για την Ιερά Μονή των Αγίων Θεοδώρων. Οι Τρεις Ιεράρχες ήταν επαναστάτες μας είπε και ορθώθηκαν θαρραλέοι μπροστά στο δίκαιο και πρωτοπόροι σε κάθε ανθρωπιστική δραστηριότητα. Έμειναν ανυποχώρητοι μπροστά στους εχθρούς της χριστιανικής πίστης και στις αυθαιρεσίες και πιέσεις των ισχυρών της εποχής εκείνης. Ο Πατέρας Μακάριος μας επισήμανε πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος της οικογένειας στην διαπαιδαγώγηση των παιδιών.
Οι παρακάτω ρήσεις των Τριών Ιεραρχών όπως «Οι γονείς που έφεραν στον κόσμο τα παιδιά τους πρέπει να φροντίζουν ώστε αυτά να μορφώνονται» που έλεγε Μέγας Βασίλειος ή «Οι γονείς που δε φροντίζουν για τη μόρφωση των παιδιών τους θεωρούνται φονιάδες. Γιατί η μόρφωση είναι εκείνη που θα καλλιεργήσει την ψυχή του παιδιού » που έλεγε ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος και «Στολίστε τις ψυχές των παιδιών με την κατάλληλη μόρφωση κι όλα τα άλλα θα ακολουθήσουν» που κήρυττε ο Γρηγόριος ο Θεολόγος καταδεικνύουν τον ουσιαστικό ρόλο που παίζει η οικογένεια στην ανατροφή των παιδιών, στην διαμόρφωση του χαρακτήρα τους και στην αντοχή κάθε πίεσης. Όταν οι γονείς εξασφαλίζουν άφθονη αγάπη και περιποίηση, στα παιδιά τους τότε εκείνα αναπτύσσουν το συναίσθημα της βασικής εμπιστοσύνης, της ασφάλειας και της αισιοδοξίας.
Είναι σημαντικό οι μαθητές και οι μαθήτριες να έχουν στο μυαλό τους το επίθετο «εύγλωττος» στους τρεις βαθμούς (θετικός – συγκριτικός και υπερθετικός) όπως έκαναν οι Τρείς Ιεράρχες. Τα λόγια μας έλεγαν να είναι εύγλωττα, οι πράξεις μας «ευγλωττότερες» και αυτό να συνεχίζεται σε όλη τη ζωή μας ώστε τα έργα που θα αφήσουμε πάνω στη γη να είναι «ευγλωττότατα»
Ευχαριστήσαμε τον ηγούμενο της της Ιεράς Μονής Αγίου Νικολάου Σιαμάδων, Γέροντα Μακάριο για άλλη μια φορά για την προσφορά και την προθυμία του να τελέσει τη Θεία λειτουργία και να μιλήσει στα παιδιά για το εργο των Τριών Ιεραρχών. Ευχαριστήσαμε την ηγουμένη Αρσενία που μας δέχτηκε με μεγάλη αγάπη στο μοναστήρι των Αγίων Θεοδώρων όπου η πρόσβαση είναι εύκολη και ασφαλής. Ευχαριστήσαμε για την φιλοξενία και για το βιβλίο που μας χάρισαν με την ιστορία του μοναστηριού και αποχαιρετήσαμε με την υπόσχεση να επαναλάβουμε την επίσκεψη και του χρόνου την ίδια μέρα. Στη συνέχεια ανεβήκαμε στο λεωφορείο και επισκεφτήκαμε την Βυζαντινή εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στην Καλαμπάκα.
Η εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου βρίσκεται στην παλιά πόλη, και είναι κτίσμα μεταξύ του 10ου και του 11ου αιώνα επάνω στα ερείπια μιας Παλαιοχριστιανικής βασιλικής με υπερυψωμένο και φωτισμένο το μεσαίο κλίτος του νάρθηκα και το τρίβηλο. Από τον γλυπτικό διάκοσμο της βυζαντινής βασιλικής εκκλησίας, το παλαιότερο μέρος είναι το μαρμάρινο κιβώριο της Αγίας Τράπεζας το οποίο βρίσκεται μέσα στο ιερό Βήμα. Ο μοναδικός στην Ελλάδα επιβλητικός μαρμάρινος άμβωνας υψώνεται στο κέντρο και βρίσκεται μπροστά από την Ωραία Πύλη.
Πολλές τοιχογραφίες του ναού χρονολογούνται από τον 12ο αιώνα μέχρι τον 16ο αιώνα και δημιουργήθηκαν το 1573 από τον ιερέα Κυριαζή και από τον Νεόφυτο, γιο του επιφανή ζωγράφου Θεοφάνη του Κρητός. Το ξυλόγλυπτο τέμπλο του ναού ανήκει στα αξιόλογα έργα της μεταβυζαντινής ξυλογλυπτικής και δημιουργήθηκε κατά τον 17ο αιώνα. Ο ιερέας Ιωάννης Κουβέλας μίλησε με αγάπη στους/στις μαθητές /μαθήτριες για τον Βυζαντινό ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου και για το έργο των Τριών Ιεραρχών. Η ώρα πέρασε τόσο γρήγορα και έφτασε σχεδόν 12: 30.
Ώρα επιστροφής. Στο δρόμο οι μαθητές συζητούσαν τα όσα είδαν, έμαθαν και βίωσαν. Ευχαριστημένοι οι ίδιοι, αλλά και εμείς οι συνοδοί τους, τους ευχαριστήσαμε για την άψογη συμπεριφορά τους, για την ευλάβεια που παρακολούθησαν τη Θεία Λειτουργία και για την ταπεινότητα με την οποία προσήλθαν να μεταλάβουν. Οι οδηγοί μας συνεχάρησαν για τα παιδιά τα οποία φέρθηκαν με ευγένεια και σεβασμό.
Διαπιστώσαμε για μια φορά ακόμη ότι η βιωματική μάθηση, η σχέση ανάμεσα στην εκπαίδευση και την εμπειρία, είναι γνήσια μορφή εκπαίδευσης (Dewey). Μαθαίνουμε αυτά που μας ενδιαφέρουν, όταν συμμετέχουμε και βιώνουμε κάτι και η παραγόμενη μάθηση με βιωματικό τρόπο είναι βαθιά και διαρκής. Έτσι λοιπόν στις 30 Ιανουαρίου 2024 τιμήσαμε τους Τρεις Φωστήρες με συναισθηματική και διανοητική εμπλοκή των μαθητών μας, με βιωματική προσέγγιση στη μάθηση και αποκτήσαμε εμπειρίες από την αλληλεπίδραση με το περιβάλλον όπου βρεθήκαμε, αποκομίσαμε ουσιαστική και αποτελεσματική μάθηση κάτι που λείπει από την σύγχρονη εκπαιδευτική διαδικασία.
Ως Διευθύντρια του 8ου ΓΕΛ Τρικάλων θα ήθελα και πάλι να ευχαριστήσω τον Γέροντα Μακάριο και τη Γερόντισσα Αρσενία, όλους τους εκπαιδευτικούς του σχολείου μας για τη συνεργασία και την προσφορά τους ως σύνοδοί η ως αναπληρωματικοί για το αναμορφωμένο πρόγραμμα για τα λίγα παιδια που έμειναν στο σχολείο, τους μαθητές και τις μαθήτριες για τη συμπεριφορά τους και τους οδηγούς που μας μετέφεραν με ασφάλεια. Χρόνια Πολλά και του χρόνου !!!
Μαριάννα Αποστόλου
Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας
