Ζωρζ Κλεμανσώ, Γάλλος πρωθυπουργός.
Είναι αναμφισβήτητα δύσκολη υπόθεση η επικράτηση της ειρήνης, καθώς φαίνεται ότι ο άνθρωπος πιο εύκολα διαμορφώνει ανταγωνιστικές επιθετικές και πολεμικές κοινωνίες με βάση το δίκαιο της πυγμής και την ηχώ των πολυβόλων, παρά με βάση το διάλογο και την αγαθή συνύπαρξη με τον γείτονα. Κατά τον μελετητή φιλόσοφο Χόμπς, ο άνθρωπος κτίζει εύκολα πολεμικές κοινωνίες, οχυρά, κάστρα και φρούρια, γιατί «ο άνθρωπος για τον άνθρωπο είναι λύκος» (homo homini lupus), αφήνοντας χώρο στα επιθετικά του ένστικτα.
(Γκράφιτι μαθητών του 6ου ΓΕΛ)
Αντίθετα, από την άλλη μεριά ο πόλεμος δυστυχώς θεωρήθηκε ως αναγκαστική επιλογή, ως μια καταναγκαστική λύση στα αδιέξοδα, στην ανεργία και στους αποκλεισμούς των κυβερνήσεων στα κοινωνικά στρώματα. Όπως αναλυτικά περιγράφει η Μάργαρετ Μακ Μίλλαν στο βιβλίο της: «Μια σύντομη ιστορία του πολέμου»: «Οι Αφροαμερικανοί αναγκάστηκαν να συμμετάσχουν στον πόλεμο του Βιετνάμ, για να τους δοθεί το δικαίωμα του πολίτη, οι γυναίκες στην Αγγλική κοινωνία θα αποκτούσαν δικαίωμα ψήφου με τη συμμετοχή τους σε πολεμικές εξορμήσεις, το Εθνικό Σύστημα Υγείας καθιερώθηκε, γιατί δεν μπορεί μια κοινωνία να βασίζει την άμυνά της σε άρρωστο πληθυσμό, οι ιατρικές και τεχνολογικές γνώσεις επιταχύνθηκαν λόγω του πολεμικού ανταγωνισμού των χωρών, …».
Διαμορφώσαμε λοιπόν κοινωνίες και λέμε «ευτυχώς» που υπάρχουν οι βάρβαροι (πόλεμοι), γιατί είναι μια κάποια αναγκαστική λύση και τι θα κάναμε χωρίς αυτούς;
Βέβαια, ο πόλεμος είναι μια δίκαια επιλογή, όταν οι λαοί βαρυγκομούν στην τυραννία και στον απάνθρωπο ζυγό ( π.χ Ελληνική επανάσταση εναντίον των Τούρκων, Γαλλική εναντίον της βασιλείας του Λουδοβίκου).
Όμως από την άλλη μεριά ο πόλεμος μυθοποιήθηκε στις καρδιές των ανθρώπων με πολλά παραμυθιακά και ιδεολογικά στοιχεία, αποκρύπτοντας τον βαθύτερο οικονομικό ανταγωνισμό και τις συγκρούσεις για σφαίρες επιρροής των συνασπισμών. Έτσι επιβλήθηκε πόλεμος δήθεν για την τιμωρία της αρπαγής των γυναικών (Τρωικός πόλεμος), θεωρήθηκε αντεκδίκηση .. για το κομμένο αυτί του Βρετανού Ναυάρχου από Ισπανούς κατακτητές, αποκρύπτοντας τον αποικιακό πόλεμο στην Αμερική, αντιπροσώπευσε την ιπποτική ευγένεια σε σφαγή μονομάχων, καθαγιάστηκε για ιερή εξόντωση απίστων(Σταυροφορίες στους Αγίους τόπους). Και άλλοτε ο πόλεμος επιβλήθηκε από μεγαλοϊδεατισμό (Η Ρωσία στην Ουκρανία για την ανασύσταση της Σοβιετικής Ένωσης) άλλοτε «δρομολογείται» από αναθεωρητισμό των Συνθηκών (π.χ αμφισβήτηση της Συνθήκης της Λωζάνης από την Τουρκία), και άλλοτε για εξαγωγή δήθεν της ειρήνης με «ανθρωπιστικές βόμβες»( Αμερικανοί εναντίον της Σερβίας) .
Στη διαδρομή της ιστορίας ο πόλεμος εργαλείο νομοτελειακό από αξίνες, σίδερο, ορείχαλκο χημικά μέχρι τα πυρηνικά ζει ανάμεσά μας, κάνοντας μιλιταριστικό το λεξιλόγιό μας ( «σε άμυνα η κυβέρνηση, στις επάλξεις τα κόμματα, ομοβροντίες στη Βουλή, φονικά τα αντιπολιτευτικά πυρά..)
Μήπως λοιπόν οι δημοκρατίες μας είναι ατελείς, ολιγαρχικές και μελαγχολικές; Τι ειρήνη είναι αυτή, όταν οι λαοί που ζουν εν ειρήνη, παράγουν φονικότατα όπλα; Σύμφωνα με έκθεση του Ιδρύματος Βertelsman τα αυταρχικά καθεστώτα στον κόσμο είναι περισσότερα από τις δημοκρατίες (70 έναντι 67!). Μήπως πήραμε τη ζωή μας λάθος και πρέπει να αναβαπτιστούμε ξανά στις αρχές της ανοχής, της μη βίας, της αδελφότητας και των ειρηνικών συνασπισμών και της ουσιαστικής δημοκρατίας στα καθεστώτα στον κόσμο, για να μην γίνει ο κόσμος μας «απέραντο σφαγείο»;
Γράφει:
Αριστείδης Μυλωνάς, φιλόλογος, Διευθυντής στο 6ο ΓΕΛ.
