Τις εξόριστες γυναίκες στο νησάκι Τρίκερι και στο πρόσωπό τους όλες τις αλύγιστες της ταξικής πάλης, όλες τις κομμουνίστριες και άλλες αγωνίστριες που στάθηκαν ορθές σε φυλακές και τόπους εξορίας, τίμησε η ΚΕ του ΚΚΕ με την εκδήλωση που οργάνωσε την Κυριακή στο Τρίκερι της Μαγνησίας.
Το αγωνιστικό ιστορικό στο Τρίκερι
Το νησί Τρίκερι , του νομού Μαγνησίας, στη Θεσσαλία, έχει το δικό του μερτικό στην Ιστορία της πάλης των τάξεων στη χώρα μας. Υπήρξε ένας από τους τόπους εξορίας, από το 1947 έως το 1953, κατά κύριο λόγο γυναικών, μελών του ΚΚΕ, του ΕΑΜ, του ΔΣΕ, όπως και γυναικών αγωνιστριών «προληπτικά κρατουμένων». Υπολογίζεται πως το Σεπτέμβρη του 1949 στο Τρίκερι κρατούνταν 5.000 γυναίκες μαζί με τα 235 παιδιά τους, ζώντας στριμωγμένες σε τρύπιες σκηνές, χωρίς στρώματα, ρούχα, παπούτσια. Στερούνταν τα πάντα, ακόμη και τα πιο στοιχειώδη, νερό, τροφή, γιατρό, φάρμακα.
Η καταδίκη και ο εγκλεισμός των κομμουνιστριών και των κομμουνιστών ήταν αποτέλεσμα της σκληρής ταξικής πάλης, σε περιόδους που η αστική εξουσία επέλεξε να τσακίσει με τη βία το ΚΚΕ και το εργατικό – λαϊκό κίνημα.
Κάτω από την επίδραση των κομμουνιστικών ιδεών, με τη δυναμική της ταξικής πάλης, κατορθώσανε γυναίκες καθημερινές, απλές να επιβιώσουν, οργανώνοντας μια ολόπλευρη ζωή με τις αξίες της συλλογικότητας, της αλληλεγγύης. Με καθημερινό αγώνα, πότε ενάντια στην έλλειψη νερού πότε ενάντια στα καιρικά φαινόμενα, πότε ενάντια στο δεσμοφύλακα – βασανιστή, βιαστή τους. Όμως οι κομμουνίστριες και οι κομμουνιστές, που έμειναν αλύγιστοι στις φυλακές και τις εξορίες, άντεξαν όχι γιατί ήταν υπεράνθρωποι, αλλά γιατί διαπαιδαγωγήθηκαν στον αγώνα από το ΚΚΕ. Το περιεχόμενο της ζωής τους ήταν πρωτοπόρο, επαναστατικό κι ελπιδοφόρο, παρόλο που τους είχαν στερήσει την ελευθερία και τους είχαν καταδικάσει να ζούνε σε συνθήκες εξόντωσης.
Το κίνητρο της αυτοθυσίας τους είναι και σήμερα πηγή έμπνευσης και απαράμιλλων συμπερασμάτων. Οι θυσίες τους δεν πήγαν χαμένες. Μας θυμίζουν ότι χρειάστηκε μια γυναικεία πρωτοπορία στις σκληρές ταξικές μάχες, για να ανάψει η φλόγα της συσπείρωσης και του αγώνα στις πολλές γυναίκες. Αποτελούν την πυξίδα πάλης για την ικανοποίηση των σύγχρονων αναγκών μας. Για τη ζωή που μας αξίζει, «για να βρουν τα όνειρα δικαίωση».
Η εκδήλωση και η μεγάλη συμμετοχή
Στο Τρίκερι ταξίδεψαν και δεκάδες Τρικαλινοί με μια μαζική αποστολή που οργάνωσαν οι τοπικές Τομεακές Οργανώσεις του ΚΚΕ και της ΚΝΕ.
Ανάμεσά τους ο συναγωνιστής Λεωνίδας Γούλας , μέλος του ΔΣ του τοπικού παραρτήματος της Πανελλήνιας Ένωσης Αγωνιστών Εθνικής αντίστασης και Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας , ο οποίος βίωσε την εξορία στο νησάκι στην εφηβική του ηλικία λόγω της αγωνιστικής δράσης του.
Επίσης παραβρέθηκαν η κόρη και η εγγονή της Αρετής Τσεκούρα από τα Μεγάλα Καλύβια Τρικάλων , η οποία βίωσε την εξορία στο Τρίκερι και βρίσκεται στη ζωή , αλλά η προχωρημένη ηλικία της δεν της επέτρεψε να πραγματοποιήσει το ταξίδι στο νησί. Επίσης, αρκετοί από τους Τρικαλινούς που επισκέφτηκαν το Τρίκερι είχαν κάποιον πρόγονό τους , γονιό , θείο ή παππού που έζησε ως εξόριστος στο νησί.
Επίσης, στο Τρίκερι ταξίδεψαν για να παρευρεθούν στην εκδήλωση και αρκετές γυναίκες , από διαφορές περιοχές της χώρας , που εξορίστηκαν εκεί, αλλά και γυναίκες και άντρες που γεννήθηκαν ή έζησαν εκεί κάποια από τα χρόνια της βρεφικής και παιδικής τους ηλικίας, μαζί με τις εξόριστες μητέρες τους.
Την εκδήλωση που παρακολούθησε πολυμελής αντιπροσωπεία της ΚΕ του ΚΚΕ, άνοιξε η Μαρία Γαβαλά, μέλος του Γραφείου Περιοχής Θεσσαλίας του ΚΚΕ. Χαιρετίζοντας τη μαζική ανταπόκριση στο κάλεσμα της ΚΕ του ΚΚΕ, υπογράμμισε ότι η μεγάλη συμμετοχή γυναικών και αντρών όλων των ηλικιών είναι μία ακόμα απόδειξη πως η πραγματική ιστορία, αυτή που γράφουν οι λαοί, δεν σβήνει.
Αμέσως μετά στο βήμα ανέβηκε η Ελένη Μπέλλου, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, για την κεντρική ομιλία. Ανάμεσα σε άλλα, ανέφερε τα εξής:
«Σε αυτό το νησάκι εκπληρώνουμε σήμερα, στην πορεία και προς τιμήν των 100 χρόνων του Κόμματός μας, του ΚΚΕ, μια ιστορική υποχρέωση: Τιμάμε τις περίπου 5.000 εξόριστες γυναίκες, κάποιες μαζί με τα παιδιά τους, που πέρασαν από εδώ, γυναίκες κομμουνίστριες αλλά και ΕΑΜίτισσες, οι περισσότερες αγρότισσες, αλλά και εργάτριες, γυναίκες από όλα τα λαϊκά στρώματα, όλων των ηλικιών, κοπέλες αλλά και γιαγιάδες, γυναίκες διανοούμενες – καλλιτέχνιδες, προερχόμενες ακόμα και από την αστική τάξη που άφησαν το δρόμο της τάξης τους, γιατί συνειδητοποίησαν ότι ο δρόμος για την κοινωνική πρόοδο και τη λευτεριά βρίσκεται με το μέρος των εργατικών και λαϊκών συμφερόντων και όχι με το μέρος των εκμεταλλευτών. (…)
Σήμερα, μ’ αυτό το μνημείο τιμάμε τις γυναίκες, που σε αυτό τον τόπο, στα τρία στρατόπεδα, επιστράτευαν όλες τους τις δυνάμεις, φυσικές, πνευματικές, ψυχικές, για να αντέξουν στον πόλεμο της σωματικής και ηθικής εξόντωσης, γιατί επέλεξαν να στηρίξουν άμεσα ή έμμεσα την ένοπλη ταξική πάλη».
Το μνημείο
Λίγο πριν ανέβει στο βήμα, η Ελένη Μπέλλου έκανε τα αποκαλυπτήρια του μνημείου της ΚΕ, που στήθηκε στο χώρο, κοντά στο λιμανάκι του νησιού. Σε αυτό αναπαρίστανται δύο γυναικείες μορφές, εμπνευσμένες από χαρακτικό της Ζιζής Μακρή με θέμα τους τόπους φυλακής και εξορίας. Το μνημείο έχει φτιαχτεί από την αρχιτέκτονα Κέλλυ Παπαϊωάννου
Μια όμορφη μουσικοθεατρική παράσταση
Ακολούθησε μουσικοθεατρική παράσταση προετοιμασμένη από την Κομματική Οργάνωση Θεσσαλίας και την Οργάνωση Θεσσαλίας της ΚΝΕ. Τα κείμενα του δρώμενου γράφτηκαν μετά από τη μελέτη ιστορικών μαρτυριών των γυναικών που έζησαν σε φυλακές και εξορίες. Με αφετηρία τις φυλακές Αβέρωφ και επόμενους σταθμούς τη Χίο, το Τρίκερι, τη Μακρόνησο, παρουσιάστηκε η πορεία των γυναικών μέσα από μεταγωγές, βασανιστήρια και εκτελέσεις, πιέσεις και εκβιασμούς, με μοχλό ακόμα και τους άντρες τους, για να υπογράψουν «δήλωση». Όλα αυτά μέσα από την εξιστόρηση μιας ηλικιωμένης γυναίκας, πρωταγωνίστριας των γεγονότων, προς μία νεότερη
Ξενάγηση στο νησί
Στο χώρο υπήρχε έκθεση με φωτογραφίες και πληροφορίες για τη ζωή των εξόριστων. Πλευρές της ζωής αυτής, η φροντίδα των παιδιών, ανάμεσα στα οποία περιλαμβάνονταν και πολλά βρέφη γεννημένα στην εξορία στη Χίο και το Τρίκερι, η μορφωτική δραστηριότητα και το ομαδικό διάβασμα, αλλά και η χορωδία που έφτιαξαν μέσα από ένα τυπωμένο πρόγραμμα που διασώθηκε.
Παράλληλα, η Κομματική Οργάνωση της Θεσσαλίας είχε φροντίσει να οργανώσει ξεναγήσεις στο νησί. Όσοι και όσες τις παρακολούθησαν περπάτησαν στα βήματα των εξόριστων, από το πηγάδι που πάσχιζαν να βρουν λίγο πόσιμο νερό μέχρι το μέρος που ήταν στημένες οι σκηνές γυναικών και παιδιών. Είδαν το πλάτωμα από όπου τις καλούσαν να υπογράψουν «δήλωση». Αλλά και το θέατρο που έφτιαξαν με τα χέρια τους οι εξόριστες, πέτρα την πέτρα, με σκοπό να παρουσιάσουν παραστάσεις, κάτι που δεν επέτρεψε η διοίκηση του στρατοπέδου. Στα ερείπια που στέκουν η ΚΕ του ΚΚΕ έχει εντοιχίσει τιμητική πλάκα αφιερωμένη στις εξόριστες.
.
