Διαβάζοντας, στον “Πρωινό Λόγο”, τα κείμενα του “Παλαιού” στα τέλη, κατ’ αρχήν, του παρελθόντος Ιανουαρίου, για τη “συνοικία Μπάρα τότε” και εσχάτως για τον παλιό, καλό, ελληνικό κινηματογράφο, με έμφαση στα έργα των κορυφαίων θεατρικών συγγραφέων και σκηνοθετών Αλέκου Σακελλάριου και Χρήστου Γιαννακόπουλου, σε μερικές απ’ τις ταινίες των οποίων “ο Παλαιός” διεισδύει μέσα απ’ τη δική του κριτική ματιά, είναι αλήθεια ότι “εμνήσθην ημερών αρχαίων”. Κατά μία ευλογημένη συγκυρία, βλέπετε, είμαι κι εγώ γέννημα και θρέμμα της συνοικίας Μπάρας, όπου ανέκαθεν διαμένω. Όμως, είμαι, συνάμα, κι εγώ λάτρης φανατικός, θα έλεγα και ένθερμος φίλος των ταινιών, κυρίως των ασπρόμαυρων, του παλιού ελληνικού κινηματογράφου. Όσες φορές κι αν τις δω σας εξομολογούμαι πως δεν τις χορταίνω και δη μέχρι παρεξηγήσεως. Τα Σαββατόβραδα, όπως και της Κυριακής τα βράδια, ειδικά, ψάχνω να βρω τηλεοπτικά κανάλια που να προβάλλουν αυτού του είδους ταινίες, ώστε αυθορμήτως και γνησίως να γελάσω, ταυτόχρονα δε και να διδαχθώ. Γιατί όλες αυτές οι ταινίες δίδασκαν και διδάσκουν, πάντοτε εκπέμποντας σημαντικά διδάγματα ήθους, βασισμένου σε διαχρονικές αξίες και σε ιδανικά που αντέχουν, ευτυχώς, στην αλλοτρίωση που υφιστάμεθα ως κοινωνία στην εποχή μας…
Αλλά, διαβάζοντας τα ωραία και συγκινητικά όντως κείμενα του “Παλαιού”, μ’ έφαγε η περιέργεια…
-Ποιος, επιτέλους, είναι ο συμπολίτης μας που κρύβεται όπισθεν του ψευδωνύμου “Παλαιός”;
Γίνονταν δε η περιέργειά μου όλο και περισσότερο έντονη αφού δεν σας κρύβω πως ουκ ολίγοι Τρικαλινοί, συνηλικιώτες κυρίως, είτε δια ζώσης είτε τηλεφωνώντας με, ρωτούσαν να πληροφορηθούν και μάλιστα μετ’ επιτάσεως, ποιος είναι ο “Παλαιός”…
Η περιέργεια βέβαια μπορεί, εν τέλει, να γίνει ένα πάθος οδυνηρό για τον άνθρωπο που κυριαρχείται από αυτήν. Ειρήσθω δε εν παρόδω, πως κυρίως τούτη την περίοδο της Μεγάλης Σαρακοστής, στους Ναούς μας, διαρκώς και αδιαλείπτως, παρακαλούμε τον Θεό να μην επιτρέψει να μας καταβάλλει, μεταξύ των άλλων, αυτό το πάθος της περιέργειας. “Πνεύμα περιεργείας, Κύριε και Δέσποτα της ζωής μου, μη μοι δος…” Ωστόσο δεν άντεξα και υπέκυψα στον πειρασμό. Ρώτησα λοιπόν τους φίλους δημοσιογράφους και το λοιπό προσωπικό της εφημερίδας:
-Παιδιά, ποιος είναι ο “Παλαιός”;
Απάντηση δεν πήρα. Ουδείς γνώριζε. Είχαν όμως την καλοσύνη να μου υποδείξουν τρόπους δια των οποίων και θα ανακάλυπτα το όνομα του ως “Παλαιός” υπογράφοντος. Δυο-τρία τηλέφωνα λοιπόν ήταν αρκετά για να πληροφορηθώ πως “ο Παλαιός” είναι ο, στην Αθήνα μονίμως πια διαμένων, συμπολίτης μας Κυριάκος (Κούλης) Γεωργίου, πρώην Δικαστής. Η έκπληξή μου μεγίστη. Με τον Κούλη Γεωργίου παιδιόθεν γνωριζόμαστε. Υπήρξαμε γείτονες στη μικρή συνοικία Μπάρα τότε, οπότε και όλοι γνωριζόμασταν. Για πολλά χρόνια βέβαια είχαμε εντελώς χαθεί. Ο καθείς, άλλωστε, τράβηξε τον δικό του, προσωπικό, δρόμο στη ζωή. Όμως, “βουνό με βουνό δεν σμίγει…”. Έμαθα λοιπόν το τηλέφωνό του και ασμένως του τηλεφώνησα για να τον συγχαρώ για τα κείμενά του, ταυτόχρονα δε και για να τα πούμε λίγο. Ο τηλεφωνικός, βέβαια, χρόνος είναι πράγματι αδυσώπητος για να πεις, στη διάρκειά του, καταστάσεις και γεγονότα μιας ολόκληρης ζωής.
Εννοείται πως θυμηθήκαμε πολλά, ως παλαιοί αμφότεροι, από εκείνα τα αγνά, παιδικά ανέμελα, μαθητικά χρόνια, τα οποία σαφώς σφράγισαν τη μετέπειτα πορεία μας στον στίβο της ζωής. Το δε πλέον σημαντικό είναι πως έκτοτε διατηρούμε τηλεφωνική επαφή με την ελπίδα πάντα, υποχωρούσης, συν τω χρόνω, της πανδημίας, που όλοι ευχόμαστε και προσευχόμαστε γρήγορα να γίνει, να βρεθούμε και δια ζώσης πλέον να τα πούμε, πού αλλού, στα Τρίκαλά μας, στον τόπο όπου γεννηθήκαμε, αναγεννηθήκαμε, μεγαλώσαμε και δια παντός, μας έχει ανεξίτηλα σφραγίσει. Ειδικότερα δε μας έχει σφραγίσει η ζωή στη συνοικία Μπάρα τότε… Βιώναμε εκεί τη γειτονιά. Όλη η συνοικία μια γειτονιά. Τη δικιά του προσωπικότητα είχε, θα έλεγα, το κάθε σπίτι. Όμορφες οι αυλές, με λουλούδια ή και με δένδρα, κατάσπαρτες. Τηλέφωνα βέβαια δεν υπήρχαν. Μήτε ακόμα σταθερά. Όμως, η μεταξύ των γειτόνων επικοινωνία ήταν ζώσα, γνήσια, ειλικρινής. Με το άνοιγμα του παραθύρου μπορούσε κανείς να δει τους απέναντι, με τους οποίους και αντάλλασσε καθημερινό, εγκάρδιο χαιρετισμό. Τα νέα μαθαίνονταν αστραπιαία. Είτε ευχάριστα, είτε δυσάρεστα. Χαρά για όλους η χαρά του ενός. Λύπη για όλους η λύπη του ενός. Και βέβαια, το κέντρο πέριξ του οποίου κυλούσε η ζωή στη συνοικία Μπάρα τότε ήταν, αλλά και είναι, ο Ναός του Αγ. Αθανασίου, του και Μπάρας επιλεγομένου. Στάθηκε ιδιαίτερα σ’ αυτόν ο ως “Παλαιός” υπογράφων Κούλης Γεωργίου. Ούτως ή άλλως, ο Ναός, η Ενορία, είναι το σημείο αναφοράς για μια συνοικία, είναι το σημείο συνάντησης, δια της συμμετοχής στην κοινή, εκκλησιαστική, λατρευτική ζωή, πολύ δε περισσότερο κατά τις μεγάλες γιορτές της Πίστεώς μας. Εκεί, στο Ναό, οι γάμοι, εκεί οι βαφτίσεις, εκεί και το κατευόδιο για την άλλη ζωή, “ένθα ουκ έστι πόνος, ου λύπη, ου στεναγμός…”. Αλλά εκεί και οι σχολικοί εκκλησιασμοί. Μια ευθεία δρόμος χώριζε την Εκκλησία απ’ το Α΄ Γυμνάσιο Αρρένων, τότε, Τρικάλων, στο τέρμα της οδού Κονδύλη. Εκεί, στο Α΄ Γυμνάσιο, βουτήξαμε στο αμέτρητο πέλαγος της γνώσης και ποτισθήκαμε με τα νάματα της Πίστεως και της Ιστορίας μας, απ’ τους αξιόλογους και αξιομνημόνευτους καθηγητές μας. Σημαντική η αναφορά του Κούλη Γεωργίου και στο Σχολείο του, το Σχολείο μας, το Α΄ Γυμνάσιο Αρρένων Τρικάλων… Τι, στ’ αλήθεια, να πρωτοθυμηθεί κανείς και τι να πρωτογράψει…
Είχαμε βέβαια τότε και τις διεξόδους μας. Ο κινηματόγραφος μία από αυτές. Στα Τρίκαλα λειτουργούσαν τότε ωραίες κινηματογραφικές αίθουσες. Σ’ αυτές απολαμβάναμε, μεταξύ των άλλων, και τις ταινίες του καλού τότε ελληνικού κινηματογράφου, που έχουν μείνει ανεξίτηλα χαραγμένες μέσα μας. Ένα μόνο θέλω να τονίσω. Ο μακαριστός Πρωτοπρεσβύτερος π. Γεώργιος Μεταλληνός, σε μια συνάντηση που είχαμε, προ χρόνων, εδώ στην πόλη μας, μας είχε πει πως όλους αυτούς τους μεγάλους ηθοποιούς εκείνων των χρόνων ουδέποτε παραλείπει να τους μνημονεύει στις Θείες Λειτουργίες. Γιατί πρόσφεραν στον πονεμένο λαό μας, εκείνα τα δύσκολα μεταπολεμικά χρόνια, αγνό, αυθόρμητο και γνήσιο γέλιο, μαζί βεβαίως και με διαχρονικά διδάγματα… Κι όπως και ο Κούλης Γεωργίου τελειώνει την κριτική του ματιά στις ταινίες τους, “ο καλός Θεός, μέσα από την παντογνωσία Του ήξερε τι μας ετοίμαζε… και μας δώρισε απλόχερα τον κυρ-Αλέκο (Σακελλάριο) και τον κυρ-Χρήστο μας (Γιαννακόπουλο), για να απαλύνει (για πάντα) με άφατη τρυφεράδα την καθημερινότητά μας, όσο θα υπάρχει η Ελλαδίτσα μας. Γαίαν έχοιεν ελαφράν, in seculos seculorum, στους αιώνες των αιώνων…
ΖΑΧ. Γ. ΖΑΧΟΣ
