Το κρύο και η παγωνιά είναι συνηθισμένες καταστάσεις, ειδικά για όσους ζουν σε κρύα κλίματα όπου το χιόνι και οι πολύ χαμηλές θερμοκρασίες είναι αναμενόμενες συνθήκες τους χειμερινούς μήνες. Πώς όμως επηρεάζουν οι χαμηλές θερμοκρασίες τον οργανισμό μας και το σώμα μας;
«Σε συνθήκες έκθεσης σε κρύο περιβάλλον ο ανθρώπινος οργανισμός καλείται να διατηρήσει την θερμοκρασία του πυρήνα σώματος σε σταθερή θερμοκρασία (~ 37 °C), για την εύρυθμη λειτουργία του οργανισμού», εξηγεί η Αρετή Καπνιά, ερευνήτρια στο Εργαστήριο Περιβαλλοντικής Φυσιολογίας FAME Laboratory της Σχολής Επιστήμης Φυσικής Αγωγής & Αθλητισμού – Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας ΣΕΦΑΑ. Η περιφερειακή αγγειοσυστολή, προσθέτει, είναι ένας μηχανισμός που χρησιμοποιείται από τον ανθρώπινο οργανισμό με σκοπό τη μείωση της ροής του αίματος στο δέρμα και στα άκρα, με απώτερο σκοπό τη διατήρηση της θερμοκρασίας του σώματος σταθερή.
Αν κάποιος μείνει παρατεταμένα σε κρύο περιβάλλον, ενδέχεται ο οργανισμός του να μη μπορεί να διατηρήσει σταθερή τη θερμοκρασία του σώματος, μια κατάσταση που μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία του.
«Μελέτες στην βιβλιογραφία έχουν συνδέσει την έκθεση σε κρύο περιβάλλον, με μια σειρά από αρνητικές επιπτώσεις για την υγεία διάφορων πληθυσμιακών ομάδων. Δερματικοί τραυματισμοί όπως οι χιονίστρες και τα κρυοπαγήματα κάνουν την εμφάνιση τους ύστερα από έκθεση σε κρύες συνθήκες, κυρίως στα άνω και κάτω άκρα και συνοδεύονται από συμπτώματα όπως ερυθρότητα, κνησμός, ή σε πιο προχωρημένες περιπτώσεις σε οίδημα ή ακόμα και σε δερματικά έλκη.
Επιπλέον, μελέτες στη βιβλιογραφία έχουν δείξει ότι το κρύο περιβάλλον μπορεί να προκαλέσει διάφορα προβλήματα υγείας επιβαρύνοντας την καρδιαγγειακή λειτουργία» εξηγεί η κα Καπνιά και συνεχίζει: «Η παρατεταμένη έκθεση σε κρύο, με την ενεργοποίηση του μηχανισμού της αγγειοσυστολής, αυξάνει την συγκέντρωση του αίματος στον πυρήνα του σώματος, αυξάνοντας έτσι και την αρτηριακή πίεση του οργανισμού, Η συσσώρευση του αίματος στον πυρήνα του σώματος και λιγότερο στην περιφέρεια, αυξάνει το έργο της καρδιάς (αυξημένη αρτηριακή πίεση). Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα, αρνητικές επιπτώσεις σε πληθυσμό με προϋπάρχοντα καρδιαγγειακά νοσήματα, επιδεινώνοντας τα συμπτώματα της νόσου κατά τους χειμερινούς μήνες και σύμφωνα με μελέτες, φαίνεται να επηρεάζει σημαντικά και τα επίπεδα θνησιμότητας τους».
Το κρύο απειλή και για τις παθήσεις του αναπνευστικού
Όσα άτομα ταλαιπωρούνται από χρόνιες παθήσεις του αναπνευστικού (όπως χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, άσθμα κά) και παραμένουν έκθετα σε διάρκεια σε χαμηλές θερμοκρασίες, ιδιαίτερα κατά τους χειμερινούς μήνες, θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί καθώς ο κρύος αέρας μειώνει τη θερμοκρασία και αφυδατώνει τις αναπνευστικές οδούς. Αυτό μπορεί να ξεκινήσει τη διαδικασία της φλεγμονής, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε επιδείνωση των συμπτωμάτων της εκάστοτε νόσου.
Ακόμα και σε χώρες που οι άνθρωποι γνωρίζουν καλά πώς να συμβιώνουν με ακραίες συνθήκες, η επαρκής προστασία από την έκθεση σε κρύα περιβάλλοντα αποτελεί σημαντικό παράγοντα για την εύρυθμη λειτουργία του σώματος. Η καλή ενυδάτωση, ο κατάλληλος ρουχισμός αλλά και η ενημέρωση από τον γιατρό για όσους ζουν με χρόνια προβλήματα υγείας είναι σημαντικοί παράμετροι για να μειωθούν οι αρνητικές επιπτώσεις του κρύου στον οργανισμό. Η σωστή πρόληψη αποτελεί πάντα τον πιο σημαντικό παράγοντα για την προάσπιση της υγείας, ειδικά όταν επικρατούν ακραίες καιρικές συνθήκες.
