ΠΟΤΕ ΑΡΧΙΣΕ ΚΑΙ ΠΩΣ ΕΓΙΝΕ Η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ

Δρ. Θεόδωρος Κ. Γκαλέας

- Advertisement -

Όποιος λησμονεί την ιστορία του και δεν φροντίζει να διδαχθεί από το παρελθόν, είναι όπως το δένδρο που αποσπάται από τις ρίζες του και στεγνώνει, ξεραίνεται και χάνεται.

Μέχρι το 1900, ο Ελληνισμός δεν συναντά κανένα εμπόδιο στην εμπορική του πρόοδο στη Μικρά Ασία. Τα μεγάλα φιλανθρωπικά μέγαρα των κοινοτήτων, τα σχολεία, τα μεγαλοπρεπέστατα νοσοκομεία, οι τράπεζες που είχαν ιδρυθεί για την εξυπηρέτηση του ελληνικού εμπορίου, οι ασφαλιστικές εταιρείες και οι εμπορικοί συνεταιρισμοί κινούνται με κολοσσιαία κεφάλαια. Το ίδιο και οι ατμοπλοϊκές εταιρείες κερδίζουν μεγάλα ποσά στις θάλασσες της Αλεξάνδρειας, της Συρίας, των νησιών, της Σμύρνης, του Ελλησπόντου, του Ευξείνου, του Θερμαϊκού κόλπου και επί της Ηπειρωτικής ακτής. Ο Τούρκος εξακολουθεί τον ύπνο του. Στον χωρικό αρκεί η εργασία των αγρών. Ο υπάλληλος έχει εξασφαλίσει εισόδημα για να ζήσει από το «μπαξίσι» και ο μπέης εισπράττει από τα τσιφλίκια.

Νοέμβριος 1911. Η απόφαση του Συνεδρίου των Νεοτούρκων και του κόμματος εξουσίας Ένωση και Πρόοδος αναφέρει: «Η Τουρκία πρέπει να γίνει μωαμεθανική χώρα, όπου η μωαμεθανική θρησκεία και οι μωαμεθανικές αντιλήψεις θα κυριαρχούν και κάθε άλλη θρησκευτική προπαγάνδα θα καταπνίγεται… Αργά ή γρήγορα θα πρέπει να πραγματοποιηθεί η πλήρης οθωμανοποίηση όλων των υπηκόων της Τουρκίας. Και είναι ολοκάθαρο ότι αυτό δεν μπορεί να γίνει με την πειθώ. Άρα πρέπει να χρησιμοποιηθεί ένοπλη βία…. Το δικαίωμα των άλλων εθνοτήτων να έχουν δικές τους οργανώσεις θα πρέπει να αποκλειστεί. Κάθε μορφή αποκέντρωσης και αυτοδιοίκησης θα θεωρείται προδοσία προς την τουρκική αυτοκρατορία». Αυτή ήταν η πρώτη επίσημη εκδήλωση της απόφασης του τουρκικού εθνικισμού για την καταστροφή της πολυπολιτισμικής και πολυεθνοτικής οθωμανικής κοινωνίας. Το ιδεολογικό πλαίσιο είχε χαραχθεί από τον Ziya Gokalp, ιδεολογικό πατέρα του τουρκικού εθνικισμού ο οποίος μιλούσε για τον νέο άνθρωπο: «Οι Τούρκοι ήταν οι υπεράνθρωποι» που είχε φανταστεί ο γερμανός φιλόσοφος Nietzsche. Ένα κόμμα εξουσίας αποφασίζει ανοιχτά και επίσημα να ασκήσει βία κατά όσων υπηκόων της δεν πληρούν ορισμένες από τις πολιτισμικές προϋποθέσεις που αυτό αυθαίρετα θέτει. Στη νεοτουρκική περίπτωση, η μέθοδος των ναζί, γνωστή με τον ελληνικό όρο «ολοκαύτωμα» θα βάλει στη θέση των Εβραίων τις χριστιανικές ομάδες της οθωμανικής Αυτοκρατορίας, τους Αρμένιους, τους Έλληνες της ανατολής, Ασσύριους, Αραμαίους.. Από τις πρώτες ημέρες η γερμανική δύναμη τίθεται στη διάθεση των Νεοτούρκων. Η Ντόϊτς Μπανκ παρέχει άφθονα κεφάλαια. Το ρεύμα μετανάστευσης Γερμανών προς την Ανατολή διογκώνεται. Η γερμανική πολιτική υπολογίζει τα δικά της συμφέροντα και στηρίζεται σ’ αυτά. Ο αρχηγός της Γερμανικής Αποστολής στην Τουρκία περιοδεύοντας ανά την Μικρά Ασία αντιλαμβάνεται την ευρωστία και τη δύναμή του ελληνικού στοιχείου. Δεν διστάζει να πει στις Τουρκικές αρχές και μπροστά στον Έλληνα Επίσκοπο για τους Έλληνες: «Αυτούς εδώ τι τους φυλάτε!» Βλέπει κατόπιν τα ελληνικά σχολεία, τους ελληνικούς ναούς με τα κωδωνοστάσια και δείχνοντάς τα λέει: « Όσο αφήνετε αυτά εδώ, εσείς θα είστε είλωτες των Ελλήνων!»

Από τη στιγμή εκείνη ο Ελληνισμός δεν υπάρχει. Τον Μάρτιο του 1914, πρώτη φάση της εξόντωσης, εκδηλώνονται τα πρώτα κρούσματα του διωγμού και των δολοφονιών. Γέροντες σέρνονται και πεθαίνουν από την εξάντληση στους δρόμους, παιδιά πεθαίνουν από την πείνα, γυναίκες παντρεμένες και κορίτσια υφίστανται τις κτηνωδίες των Τούρκων, ευκατάστατοι άνθρωποι βρίσκονται χωρίς ψωμί στους δρόμους και περιμένουν στην παραλία το ατμόπλοιο με τη γαλανόλευκη σημαία του για να τους παραλάβει και να τους μεταφέρει σε ελεύθερο έδαφος. Οι Έλληνες Πρόξενοι Σμύρνης, Κυδωνιών, Βρυούλλων, Δαρδανελλίων τονίζουν στις καθημερινές σχεδόν εκθέσεις τους προς το υπουργείο των Εξωτερικών ότι επίκεινται σοβαρά γεγονότα αφάνταστης τραγικότητας. Η εξεταστική επιτροπή από την Ευρώπη πιστοποιεί τις καταστροφές. Τριακόσιες περίπου χιλιάδες Έλληνες έχουν εκδιωχθεί από τα παράλια της Μικράς Ασίας. Άλλοι, στο εσωτερικό, εξισλαμίζονται, κορίτσια μεταφέρονται με τη βία στα τουρκικά χαρέμια και παιδιά πωλούνται στην τουρκική αγορά του Ικονίου. Γερμανοί παίρνουν στην κατοχή τους μεγάλα και μικρά καταστήματα στην Κωνσταντινούπολη και τη Σμύρνη. Μέσα στους καλοκαιρινούς μήνες του 1914, ό Ελληνισμός της Θράκης και της Μικράς Ασίας μεταβάλλεται σε νεκροταφείο.

Με το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου (1912-1918) οι χριστιανικές κοινότητες που είχαν απομείνει πίστεψαν ότι είχε έρθει η ώρα της λύτρωσης και της δικαίωσης. Η εμπλοκή της Ελλάδας με τη Μικρασιατική Εκστρατεία υπήρξε νομοτελειακή εξέλιξη τόσο για τα συμφέροντά της όσο και για τα συμφέροντα του Ελληνισμού στην Τουρκία. Ωστόσο, οι εσωτερικές αντινομίες του ελλαδικού Ελληνισμού θα οδηγήσουν σε μια ήττα, η οποία καθόλου δεν ήταν προδιαγεγραμμένη. Η ακατανόητη απόφαση του Ελευθερίου Βενιζέλου να προχωρήσει σε εκλογές το Νοέμβριο του 1920, θα φέρει στην εξουσία το αντιπολεμικό και αντιμικρασιατικό, φιλογερμανικό Λαϊκό Κόμμα και τον ανεπιθύμητο βασιλιά Κωνσταντίνο. Το μέλλον των Ελλήνων στην Ανατολή το ήξεραν καλύτερα οι ίδιοι οι Τούρκοι εθνικιστές. Η επίσημη εφημερίδα του Κεμάλ στην Άγκυρα έγραφε στις 28 Οκτωβρίου 1920 για τις επερχόμενες ελληνικές εκλογές: «Οι ελληνικές εκλογές θα κρίνουν την τύχη του μικρασιατικού πολέμου. Πτώση του βενιζέλου σημαίνει και πτώση της Ελλάδας στη Μικρά Ασία…». Στις διαδηλώσεις των Τούρκων εθνικιστών στην Άγκυρα κυριαρχούσε το σύνθημα: «Πολύ ζήτω στον Μουσταφά Κεμάλ/Ζήτω στον Κωνσταντίνο/Κατάρα στον Βενιζέλο».

Στη δεύτερη φάση της εξόντωσης του μικρασιατικού πληθυσμού, τον Σεπτέμβριο του 1922, αποτυπώνεται σε πολλές μαρτυρίες η βιαιότητα της σφαγής της Σμύρνης ─ όπως και όλης της Ιωνικής παραλίας. …….«Τη νύχτα οι τσέτες έκαναν επίθεση να αρπάξουν, να σφάξουν, να ατιμάσουν. «Βοήθεια! Βοήθεια!», φώναζε ο κόσμος.

Στην τρίτη φάση εξόντωσης, τα γεγονότα της 6^ης και 7^ης Σεπτεμβρίου 1955, εντάσσονται στην ιστορική συνέχεια του τουρκικού εθνικισμού. Σύμφωνα με τουρκική έκθεση του 1946 για την κατάσταση της ελληνικής μειονότητας της Κωνσταντινούπολης «….ως τον εορτασμό των 500 χρόνων από την άλωση της Κωνσταντινούπολης, αυτή η πόλη δεν θα πρέπει πλέον να έχει ούτε έναν Έλληνα κάτοικο». Σε δισεκατομμύρια υπολογίστηκε η αξία των διαρπαγέντων αγαθών και των πυρποληθέντων σπιτιών και καταστημάτων. Και σε περισσότερα η λεηλασία των θησαυρών των εκκλησιών και των μουσείων. Οι αποζημιώσεις που δόθηκαν ήταν ελάχιστες, στάχτη στα μάτια των Ρωμιών και των Ευρωπαίων.

Στην τέταρτη φάση εξόντωσης το 1964 γίνεται ο τελευταίος διωγμός Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης.

Το έργο επαναλαμβάνεται, η πράξη δεν είναι στιγμιαία. Είναι διαρκής, καλά σχεδιασμένη με χρονικό ορίζοντα απεριόριστο. Δεν είναι πράξη αυθορμητισμού, αλλά πράξη που αποφασίστηκε και πρέπει οπωσδήποτε να πραγματοποιηθεί και να επιτύχει!

Μετά από όλα αυτά είναι βέβαιο ότι τα γεγονότα που συμβαίνουν στις μέρες μας, οι τουρκικές προκλήσεις, που μας απασχολούν, είναι ιστορική συνέχεια των προηγουμένων. Δεν πήραμε μαθήματα, δεν καταλαβαίνουμε τέλος πάντων ότι το δις ή και τρις εξαμαρτείν ουκ ανδρός σοφού; Και αυτές οι αμαρτίες πληρώνονται πολύ ακριβά!!!!

Βιβλιογραφία