Γράφει ο Δρ. Θεόδωρος Κ. Γκαλέας.
Ένδεκα Νοεμβρίου, στις 6:30 το πρωί, ακόμη σκοτάδι, μπήκαμε βιαστικά στο τουριστικό πούλμαν, χωρίς να ακολουθήσουμε την τυπική διαδικασία της σειράς προτεραιότητας. Η βροχή που άρχισε εκείνη την ώρα να πέφτει, μας ανάγκασε να βρούμε καθένας τη συντροφιά του στο κάθισμα, και οικονόμησαν έτσι, ο Άγιος Παΐσιος και ο Άγιος Δημήτριος, να είμαστε όλοι ευχαριστημένοι, ώστε δεν ζητήσαμε καμία αλλαγή.
Γιατί, αυτούς πηγαίναμε να προσκυνήσουμε, έναν άγιο από τους πρώτους χριστιανικούς χρόνους, τον Άγιο Δημήτριο, και έναν σύγχρονό μας, τον Άγιο Παΐσιο.
Την εκδρομή είχε προγραμματίσει ο Σύλλογος Ενοριτών Αγίας Παρασκευής Βαρουσίου Τρικάλων. Ο πατέρας Βασίλειος, ο προϊστάμενος του Ιερού Ναού μας, αποδέχθηκε την πρόταση του συλλόγου και με την πρόθυμη συμμετοχή των ενοριτών και άλλων συμπολιτών ξεκίνησε το ταξίδι.
Μια σύντομη εωθινή προσευχή, μετά μια στάση για διάλειμμα-ξεκούραση και, χωρίς να το καταλάβουμε, βρεθήκαμε να ανηφορίζουμε προς την Ιερά Μονή του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου, έξω από την πόλη της Θεσσαλονίκης, με κατεύθυνση προς τα ανατολικά. Περνάμε τη μεγάλη σιδερένια πόρτα της μονής.
Ολόγυρά μας τα περιποιημένα ιδιόκτητα κτήματά της, απόλυτα οριοθετημένα μεταξύ τους, με διάφορες καλλιέργειες και χρήσεις. Ανεβαίνοντας ψηλότερα, μέσα από τον φιδωτό ασφαλτοστρωμένο δρόμο, φτάνουμε σε ένα απέραντο διαγραμμισμένο πάρκινγκ για πούλμαν και αυτοκίνητα. Στο βάθος, η είσοδος προς τα κτίσματα της μονής ─ το καθολικό, το εκθετήριο και τα κελιά των μοναχών.
Προς στιγμήν μας συνεπαίρνει το μεγαλείο του χώρου, τα κτιστά, αλλά φθαρτά δημιουργήματα. Σύντομα όμως, προχωρώντας, τα μάτια μας μαγνητίζονται από ένα μικρό κομμάτι γης, λιτό, με μια ξύλινη ταμπέλα. Εκεί, σε έναν υπερυψωμένο χώρο, πίσω από το Ιερό του Ναού του Αγίου Αρσενίου, όπου ο κόσμος σχημάτιζε ουρά, βρίσκεται ο τάφος του Οσίου Παϊσίου. Άγιος Παΐσιος, ένας πραγματικός άνθρωπος του Θεού που από πολύ μικρός γνώριζε τον προορισμό του. Ήθελε να ζήσει από εδώ κάτω τα άνω, τη Βασιλεία του Θεού. Και το πέτυχε, όσο και αν αποκαλούσε τον εαυτό του ένα άχρηστο κονσερβοκούτι. Έγραφε σε επιστολή του, όταν μόναζε στα Κατουνάκια του Αγίου Όρους, όπου κάθε μέρα δεχόταν πλήθος κόσμου που ζητούσε βοήθεια: «Κόσμος πολύς, κουρασμένος, βασανισμένος· ψυχὲς τραυματισμένες.
Άνθρωποι μὲ σοβαρὰ θέματα ποὺ έχουν πραγματικὴ ανάγκη και αγαθὴ διάθεση… Πολλοὶ άνθρωποι, πολὺς κόπος, αλλὰ ο Χριστὸς καὶ η Παναγία με τους Αγίους μὲ κρατάνε στο πόδι. Πρέπει να μπορώ πάντα. Μπορώ δεν μπορώ, πρέπει νὰ μπορώ». Το ίδιο πλήθος κόσμου, κάθε ημέρα, μετά την κοίμησή του στις 12 Ιουλίου του 1994, συνεχίζει να προστρέχει στον τάφο του, νιώθοντάς τον ζωντανό, δίπλα του. να ζητάει την μεσιτεία του προς τον Θεό. Εξάλλου επιθυμία του ήταν να μη γίνει ποτέ εκταφή του.
Βρίσκεται επομένως εκεί, φυσικά και μεταφυσικά και προσφέρει απλόχερα με πατρική και θεϊκή αγάπη, όπως άλλοτε, παρηγοριά και δύναμη σε όλους όσοι την δέχονται. Αυτό που πάντοτε πρέσβευε και εφάρμοσε σε όλο του το βίο ήταν απλοποίηση της ζωής, καλή ανησυχία, μετάνοια και εξομολόγηση. Ιδιαίτερα τόνιζε την καλλιέργεια των καλών λογισμών, αγάπη, ταπείνωση, φιλότιμο, αρχοντιά και θυσία.
Γονατίζουμε όλοι ευλαβικά μπροστά στον ζωντανό άγιο, τον χαιρετάμε, τον ευχαριστούμε, κάτι του ζητάμε και φεύγουμε. Ακολουθούν τόσοι πολλοί που αδημονούν, ώστε πρέπει να τους σεβαστούμε. Ένα κεράκι στον Άγιο Αρσένιο μέσα στο ναό του, κάποιο ενθύμιο από το εκθετήριο και αναχωρούμε. Είναι θαυμαστή αυτή η συνεχής ροή του κόσμου, σαν ένα ποτάμι που κυλάει ήρεμα, παίρνοντας μαζί του τη γαλήνη του χώρου και την ευλογία του αγίου.
Κατηφορίζουμε με ανάλαφρη διάθεση προς την περιοχή της παλιάς Θεσσαλονίκης, των αρχαίων χρόνων. Επιβλητικά κτίσματα και ιδιαίτερα πολλοί ναοί των πρώτων χριστιανικών χρόνων συγκινούν τις καρδιές των ανθρώπων, μεταξύ των οποίων η Αγία Σοφία, η Αχειροποίητος και η εκκλησία του Μεγαλομάρτυρα Αγίου Δημητρίου του Μυροβλήτη. Αποβιβαζόμαστε ακριβώς απέναντι από την εκκλησία, πάνω στην οδό Αγίου Δημητρίου. Σχεδόν τρέχοντας, περνάμε το δρόμο και ανεβαίνουμε τα λίγα σκαλοπάτια για να βρεθούμε στη μεγάλη πλακόστρωτη αυλή.
Εκεί έχει απομείνει μια μαρμάρινη στρογγυλή λεκάνη της φιάλης του αγιασμού, καθώς και ὁ τάφος με την προτομή του μακαριστού Μητροπολίτου Θεσσαλονίκης Παντελεήμονος του Β΄ (1925-2003), ο οποίος επανέφερε επί των ημερών του τα ιερά λείψανα του Αγίου Δημητρίου στη Θεσσαλονίκη. Γνωρίζοντας ότι μετά την επίσκεψη στο ναό, κάποιοι θα ήθελαν να περιηγηθούν με τις παρέες τους στην πόλη, βγάλαμε τις αναμνηστικές μας φωτογραφίες μπροστά στην είσοδο του ναού.
Σου κόβεται η ανάσα μόλις κάνεις τα πρώτα βήματα προς το εσωτερικό, στο νάρθηκα. Πλησιάζουμε ευλαβικά το μεγάλο προσκυνητάρι με την εικόνα της Παναγίας της Ιεροσολυμίτισσας και μετά τις εικόνες του Αγίου Δημητρίου. Αριστερά μας, σε ένα ενσωματωμένο τμήμα του παλαιού ρωμαϊκού λουτρού υψώνεται το κωδωνοστάσι. Όμως εμείς βιαζόμαστε πολύ να περάσουμε στον κυρίως ναό. Λίγοι θα προσέξουν το τρίλοβο άνοιγμα και τα δύο πλάγια τοξωτά ανοίγματα που οδηγούν στα ενδότερα. Κατευθυνόμαστε στο μαρμάρινο κιβώριο, μέσα στο οποίο βρίσκεται η περικαλλής αργυρή λάρνακα με τα χαριτόβρυτα λείψανα του Αγίου Δημητρίου.
Προσκυνούμε και παίρνουμε την ευλογία του Αγίου, όσοι φυσικά πλησιάζουμε με πίστη και τη ζητούμε. Πιο πέρα το φρέαρ που ήταν και ο πρώτος τάφος του Αγίου. Εκεί έριξαν το σώμα οι μαθητές του, μετά τον λογχισμό του για να μην το εξαφανίσουν οι ειδωλολάτρες. Ανά τους αιώνες αναβλύζει συνεχώς αγίασμα, το οποίο σήμερα διοχετεύεται σε ειδική μαρμάρινη κρήνη (βρύση) που υπάρχει αριστερά του φρέατος, για ευλογία και αγιασμό των ευλαβών προσκυνητών. Και να, κατεβαίνουμε στην κρύπτη! Δίπλα από το δεξιό πεσσό του ιερού βήματος, στο χώρο εκείνο όπου, σύμφωνα με την παράδοση, φυλακίσθηκε, μαρτύρησε και ετάφη ο Άγιος Δημήτριος.
Πρόκειται για το ανατολικό τμήμα του μεγάλου ρωμαϊκού λουτρού που βρισκόταν κοντά στην αγορά και το στάδιο, για την εξυπηρέτηση των αθλητών. Εκεί κάτω, σε ένα ναΰδριο είναι το πιθανότερο να μαρτύρησε ο Άγιος. Δεν ήταν βέβαια ο χώρος αυτός περιποιημένος και καθαρός, όπως αυτός που βλέπαμε. Από εκεί περνούσαν όλα τα βρώμικα και δύσοσμα απόβλητα νερά των ρωμαϊκών λουτρών που ανάπαυαν τους πλούσιους άρχοντες της Θεσσαλονίκης.
Εκεί ήταν οι φωλιές των υπόγειων τρωκτικών που του έκαναν παρέα. Έτσι, ο πρώην στρατιωτικός διοικητής των ρωμαϊκών λεγεώνων όλης της Θεσσαλίας και αργότερα έπαρχος της Θεσσαλονίκης τιμωρήθηκε γιατί αγάπησε πολύ τον Χριστό. Ήταν μόλις ηλικίας 25 χρόνων όταν μαρτύρησε. Προηγουμένως, από το μικρό παράθυρο της φυλακής του είχε ευλογήσει, τον Νέστορα, έναν μαθητή του, που νίκησε σε μονομαχία τον γιγαντόσωμο Λυαίο. Με ανάμεικτα συναισθήματα και έχοντας την ευλογία του Αγίου ανεβαίνουμε τα σκαλοπάτια.
Μας περιμένει ο πατέρας Νικόλαος Χαματζόγλου πρωτοπρεσβύτερος, να μας μιλήσει για τον ναό και για τον Άγιο Δημήτριο, τον οποίο καθημερινά διακονεί. Ο πατέρας Βασίλειος τον είχε ενημερώσει για το ταξίδι μας και μας περίμενε με πολλή χαρά και ευγένεια. Με γλαφυρότητα φέρνει μπροστά μας εικόνες από τα παλαιότερα χρόνια του ναού και το βίο του Αγίου, ζωντανεύει το παρελθόν και μετά μας προσγειώνει απαλά στο παρόν. Η αφήγησή του απαντά σε όλες μας τις απορίες, το δε μύρο που δίνει στον καθένα κατά την αναχώρησή μας συμπληρώνει την προσφορά του.
Δόξα τω Θεώ, ο ναός του Αγίου Δημητρίου υπάρχει και ο Άγιος Δημήτριος, ο πολιούχος της Θεσσαλονίκης, συνεχίζει να κατοικεί στο ναό του. Πρεσβεύει στο Θεό για όσους τον επικαλούνται, γιατί έχει πολύ μεγάλη παρρησία μπροστά Του!
Βγαίνοντας από το ναό, παρόλο που πρόθυμα θα μπορούσαμε να παραμείνουμε μέσα για ώρες, έχουμε ελεύθερη περιήγηση για λίγο χρόνο. Ήδη όμως είμαστε ικανοποιημένοι με όσα είδαμε και βιώσαμε.
Η επιστροφή γρήγορη, με καλή διάθεση και με προσμονή για μια επόμενη προσκυνηματική εκδρομή!
