Η Ευρώπη βρίσκεται σε κόκκινο συναγερμό. Στην παρούσα φάση καλείται να διαχειριστεί μια σοβαρή ατζέντα, η οποία δεν επιτρέπει ολιγωρία ή λανθασμένες κινήσεις.
Οι κρίσεις διαδέχεται η μία την άλλη και η ανθεκτικότητα, αλλά και η αποτελεσματικότητα των ευρωπαϊκών θεσμών δοκιμάζονται έντονα.
Στη σκιά των τελευταίων αναταράξεων στη Μέση Ανατολή, με την κοινή γνώμη να παρακολουθεί τις εξελίξεις με κομμένη την ανάσα, τα μέλη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου καλούνται να διαχειριστούν μια σύνθετη κατάσταση με αντίκτυπο στις χώρες-μέλη και με αβέβαιες τις επιπτώσεις που μια εμπόλεμη κατάσταση μπορεί να επιφέρει στο άμεσο μέλλον.
Οι συνεδριάσεις της Πέμπτης και της Παρασκευής θα διεξαχθούν σε ένα κρίσιμο χρονικό σημείο και με νέα δεδομένα στο τραπέζι.
Από τη μία πλευρά, η Ε.Ε οφείλει να αναθεωρήσει τη στρατηγική της σε επίπεδο εξωτερικής πολιτικής, καθώς είναι σαφώς εμφανής η αδυναμία της να επηρεάσει καταστάσεις, όπως φάνηκε και στην περίπτωση των συγκρούσεων στο Ισραήλ και στη Γάζα, όπου απέτυχε να δώσει ένα ολιστικό στίγμα και να στείλει ένα σαφές μήνυμα για το πως αντιμετωπίζει μια τόσο σοβαρή γεωπολιτική πρόκληση.
Την ίδια στιγμή, καλείται να διαχειριστεί μια πιθανή επιδείνωση της εικόνας στο μεταναστευτικό, από τη στιγμή που η ενδεχόμενη κλιμάκωση των πολεμικών συγκρούσεων θα ενισχύσει τις μεταναστευτικές ροές προς την Ευρώπη.
Κι όλα αυτά συμβαίνουν, ενώ τα κράτη μέλη αδυνατούν να συμφωνήσουν σε μια κοινή συνισταμένη, όπως φάνηκε και στην τελευταία Σύνοδο της Γρανάδας, όπου Πολωνία και Ουγγαρία αρνήθηκαν να συνυπογράψουν την κοινή δήλωση.
Η πίεση είναι έντονη από όλες τις πλευρές, με τις τοπικές κοινωνίες να βρίσκονται στα όρια τους και τις κυβερνήσεις της κεντρικής Ευρώπης να έχουν πει «ως εδώ» στα πολυάριθμα αιτήματα απόδοσης ασύλου σε μετανάστες.
Η Ευρώπη χρειάζεται θωράκιση των εξωτερικών συνόρων, μέσα από την περαιτέρω στήριξη των χωρών που σηκώνουν το μεγαλύτερο βάρος, όπως είναι η Ιταλία, η Ελλάδα, αλλά και η Βουλγαρία που παραμένει εκτός συνθήκης Σένγκεν.
Το θέμα του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου 2021-2027 βρίσκεται επίσης στο τραπέζι του διαλόγου για τους ηγέτες που θα συμμετάσχουν στην επερχόμενη Σύνοδο.
Οι πληθωριστικές πιέσεις και η εκτόξευση των τιμών σε βασικά προϊόντα προκαλούν ανησυχία και πίεση στη μεσαία τάξη και στα ευάλωτα νοικοκυριά. Σε αντίθεση με την Ελλάδα, άλλες ευρωπαϊκές χώρες αντιμετωπίζουν το θέμα αυτό έχοντας περισσότερα όπλα στη φαρέτρα τους, όπως είναι οι αποτελεσματικότεροι ελεγκτικοί μηχανισμοί και οι υψηλότεροι μισθοί.
Παρ’ όλα αυτά, είναι η πρώτη φορά μετά από χρόνια που στο ευρωπαϊκό στερέωμα το ζήτημα του διαθέσιμου εισοδήματος παίρνει τέτοιες διαστάσεις.
Ταυτόχρονα, οι Βρυξέλλες συνεχίζουν απαρέγκλιτα στη γραμμή της ουσιαστικής στήριξης της Ουκρανίας απέναντι στη Ρωσία, με απώτερο στόχο την εκπλήρωση των κριτηρίων και την ένταξη της χώρας στην Ε.Ε.
Η ανοικοδόμηση της Ουκρανίας αποτελεί βασική προτεραιότητα για την ευρωπαϊκή πολιτική, ενώ η αλληλεγγύη θεωρείται δεδομένη σε όλα τα επίπεδα.
Η ενωμένη Ευρώπη κινείται σε μία τροχιά γεμάτη προκλήσεις και έντονα στοιχεία αντισυμβατικότητας.
Οι αντοχές της δοκιμάζονται, η αβεβαιότητα αυξάνεται, ωστόσο η ηγεσία της (πρέπει να) εμφανίζεται αποφασισμένη να κάνει ακόμα πιο γρήγορα βήματα στην κατεύθυνση της εμβάθυνσης της ευρωπαϊκής ιδέας, της διεύρυνσης των συνόρων της και αξιοποίησης κάθε μέσου για την επίτευξη του μεγάλου στόχου, δηλαδή μιας πραγματικά πολιτικής και κοινωνικής Ευρώπης.
