Το θέμα επιμελείται ο Γεώργιος Γ. Ούτρας
Μαθηματικός ΠΕ03-Τεχνικός Η/Υ (Δ. Ε. )- Απόφοιτος Ιερατικής Σχολής Καρδίτσας-Σπουδαστής Βυζαντινής Εκκλησιαστικής Μουσικής της σχολής Ι.Μ.Τ.Σ.
Παρόλο που μπαίνουμε στο φθινόπωρο οι εραστές του νυχτερινού ουρανού μπορούν να συνεχίζουν τις παρατηρήσεις τους έχοντας σαν σημείο αναφοράς τους αστερισμούς που υπάρχουν στους αστρονομικούς χάρτες. Σε αυτό το κείμενο θα σας παρουσιάσουμε τους αστερισμούς του φθινοπωρινού νυχτερινού ουρανού, που φαίνονται στην φωτογραφία λέγοντας λίγα για τους κυριότερους από αυτούς. Καταρχήν παρατηρούνται κυρίως από 22 Οκτωβρίου ως 20 Ιανουαρίου. Είναι 13! Με ορθή Αναφορά από 00.00 π.μ έως 06.00 π.μ.
Συγκεκριμένα είναι :
1) Ανδρομέδα Η Ανδρομέδα (Λατινικά, ονομαστική: Andromeda, γενική: Andromedae, αστρον. σύμβολο: And), είναι αστερισμός που σημειώθηκε πρώτη φορά στην αρχαιότητα από τον Πτολεμαίο στον κατάλογό του της «Μαθηματικής Συντάξεως» και είναι ένας από τους 88 επίσημους αστερισμούς που αναγνώρισε η Διεθνής Αστρονομική Ένωση. Βρίσκεται νότια του αστερισμού Κασσιόπη, και μεταξύ των αστερισμών Πηγάσου και Περσέως, νότια δε αυτού 3 λαμπροί αστέρες δημιουργούν τον αστερισμό του Τριγώνου. Είναι αμφιφανής στην Ελλάδα.
2). Γλύπτης Ο Γλύπτης (Λατινικά: Sculptor, συντομογραφία: Scl) είναι αστερισμός που σημειώθηκε πρώτη φορά το 1763 από τον Lacaille και είναι ένας από τους 88 επίσημους αστερισμούς που θέσπισε η Διεθνής Αστρονομική Ένωση. Είναι νότιος αστερισμός και συνορεύει με έξι άλλους αστερισμούς, που είναι οι εξής: Κήτος, Υδροχόος, Νότιος Ιχθύς, Γερανός, Φοίνιξ και Κάμινος. Είναι αμφιφανής στην Ελλάδα, δηλαδή παρά το γεγονός ότι βρίσκεται ολόκληρος στο νότιο ημισφαίριο της ουράνιας σφαίρας, ο Γλύπτης είναι ορατός στο σύνολό του από την Ελλάδα, τις νύχτες από τον Σεπτέμβριο ως τον Ιανουάριο.
3). Ηνίοχος
Ηνίοχος (Λατινικά: Auriga, συντομογραφία: Aur) είναι αστερισμός που σημειώθηκε πρώτη φορά στην αρχαιότητα από τον Πτολεμαίο και είναι ένας από τους 88 επίσημους αστερισμούς που θέσπισε η Διεθνής Αστρονομική Ένωση. Συνορεύει με τους αστερισμούς Καμηλοπάρδαλη, Περσέα, Ταύρο, Διδύμους και Λύγκα. Βρίσκεται ολόκληρος στο βόρειο ημισφαίριο της ουράνιας σφαίρας. Είναι αμφιφανής στην Ελλάδα.
Είναι ορατός ολόκληρος στην Ελλάδα, τις χειμωνιάτικες νύχτες.
4) Ηριδανός Ηριδανός (Λατινικά: Eridanus, συντομογραφία: Eri) είναι αστερισμός που σημειώθηκε στην αρχαιότητα από τον Πτολεμαίο και είναι ένας από τους 88 επίσημους αστερισμούς που θέσπισε η Διεθνής Αστρονομική Ένωση. Είναι αστερισμός του Νότιου Ημισφαιρίου, είναι αμφιφανής στην Ελλάδα..
Βρίσκεται νότια των ζωδιακών αστερισμών Κριού και Ταύρου, και περιλαμβάνει περί τους 126 αστέρες ορατούς με γυμνό μάτι από 1ου μέχρι 6ου μεγέθους. Η αναγνώριση των περισσότερων αστέρων του είναι εύκολη, λόγω γειτνίασης με τους λαμπρούς και πολύ γνωστούς αστερισμούς του Ταύρου και του Ωρίωνα, κατά μήνα Σεπτέμβριο
5) Ιχθύες Ιχθύες (Λατινικά: Pisces, συντομογραφία: Psc) είναι αστερισμός που σημειώθηκε στην αρχαιότητα από τον Πτολεμαίο και είναι ένας από τους 88 επίσημους αστερισμούς που θέσπισε η Διεθνής Αστρονομική Ένωση.
Ο δωδέκατος και τελευταίος των ζωδιακών λεγομένων αστερισμών που αναφέρεται και στον κατάλογο του Πτολεμαίου. Ο αστερισμός αυτός περιλαμβάνει περί τους 76 εν συνόλω ορατούς αστέρες με γυμνό οφθαλμό περισσότερο όμως αμυδρούς. Στον ουράνιο θόλο βρίσκεται μεταξύ των αστερισμών του Πήγασου και του Υδροχόου αφενός και του Κριού και του Κήτους αφετέρου, ενώ άνωθεν αυτών είναι η Ανδρομέδα και κάτω το Κήτος
6). Καμηλοπάρδαλης (Camelopardalis)
7). Κασσιόπη Η Κασσιόπη (Λατινικά: Cassiopeia (Κασσιόπεια) συντομογραφία: Cas) είναι αστερισμός που σημειώθηκε για πρώτη φορά στην αρχαιότητα από τον Πτολεμαίο και είναι ένας από τους 88 επίσημους αστερισμούς που θέσπισε η Διεθνής Αστρονομική Ένωση. Η Κασσιόπη βρίσκεται ολόκληρη στο βόρειο ημισφαίριο της ουράνιας σφαίρας, είναι μάλιστα τόσο βόρειος αστερισμός, ώστε στα χρόνια μας είναι σχεδόν αειφανής από την Ελλάδα. Συνορεύει με τους εξής 5 αστερισμούς: Κηφέα, Σαύρα, Ανδρομέδα, Περσέα και Καμηλοπάρδαλη. Αναγνωρίζεται εύκολα στον ουρανό από το χαρακτηριστικό «ζιγκ-ζαγκ», που σχηματίζουν τα 5 φωτεινότερα άστρα της (τα β,α,γ,δ, και ε κατά σειρά) και μοιάζει με ανοικτό Μ ή W.
8). Κήτος ή Φάλαινα (Cetus)
9). Κριός Ο Κριός (Λατινικά, ονομαστική Aries, γενική: Arietis, αστρον. σύμβολο: Ari) είναι αστερισμός που σημειώθηκε για πρώτη φορά στην αρχαιότητα από τον Πτολεμαίο και ένας από τους 88 επίσημους αστερισμούς που θέσπισε η Διεθνής Αστρονομική Ένωση. Είναι βόρειος αστερισμός, αμφιφανής στην Ελλάδα, και περιλαμβάνεται στον Ζωδιακό. Συνορεύει με τους εξής 5 αστερισμούς: Τρίγωνον, Ιχθύες, Κήτος Ταύρος και Περσεύς. Το όνομά του σημαίνει κριάρι.
10).Λαγωός (Lepus)
11). Περσεύς Ο Περσεύς (λατινικά: Perseus, συντομογραφία: Per) είναι αστερισμός που σημειώθηκε στην αρχαιότητα από τον Πτολεμαίο και ένας από τους 88 επίσημους αστερισμούς που θέσπισε η Διεθνής Αστρονομική Ένωση. Συνορεύει με τους αστερισμούς Καμηλοπάρδαλη, Κασσιόπη, Ανδρομέδα, Τρίγωνον, Κριό, Ταύρο και Ηνίοχο. Βρίσκεται ολόκληρος στο βόρειο ημισφαίριο της ουράνιας σφαίρας. Είναι αμφιφανής στην Ελλάδα, είναι ορατός ολόκληρος, κυρίως τις χειμωνιάτικες νύχτες.
12).Ταύρος Ταύρος (Λατινικά: Taurus, συντομογραφία: Tau) είναι αστερισμός που σημειώθηκε στην αρχαιότητα από τον Πτολεμαίο και είναι ένας από τους 88 επίσημους αστερισμούς που θέσπισε η Διεθνής Αστρονομική Ένωση. Ο Ταύρος βρίσκεται βόρεια του ουράνιου ισημερινού και τα τρία κυριότερα αστέρια του σχηματίζουν ένα τρίγωνο. Είναι βόρειος αστερισμός του Ζωδιακού Κύκλου. Συνορεύει με τους αστερισμούς Περσέα, Κριό, Κήτος, Ηριδανό, Ωρίωνα Διδύμους και Ηνίοχο.
13).Τρίγωνο ή Δελτωτόν (Triangulum)
Σημειώσεις : 1). Ως αειφανείς αστερισμοί, χαρακτηρίζονται οι αστερισμοί που παρατηρούνται συνεχώς, δηλαδή σε όλη τη διάρκεια του 24ώρου, 2). Ως αμφιφανείς αστερισμοί, χαρακτηρίζονται οι αστερισμοί που κατά τη διάρκεια του 24ώρου μπορούν περιορισμένα να παρατηρηθούν, δηλαδή μόνο για κάποιο χρόνο.
Πηγές Δημοσίευσης : 1) Γενική Αστρονομία (Γεωργίου Ι. Μπάνου Ιωάννινα 1993) 2). https://el.wikipedia.org/
