Τα κουνούπια προκαλούν, κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες αρκετά, προβλήματα σε ανοιχτούς χώρους, στον κήπο, τη βεράντα, το μπαλκόνι, αλλά και σε ιδιωτικούς επαγγελματικούς χώρους, σε πάρκα και γενικά χώρους συνάθροισης.
Εκτός από το ότι είναι αρκετά ενοχλητικά έντομα είναι επίσης φορείς πολύ σημαντικών ασθενειών που προσβάλλουν τον άνθρωπο και τα οικόσιτα ζώα. Μεταξύ αυτών είναι η ελονοσία, ο δάγκειος πυρετός, ο ιός του Δυτικού Νείλου, ο ιός Zika και πολύ άλλοι.
Η καταπολέμησή τους είναι πολύ σημαντική και σε πολλές περιπτώσεις απαιτείται η συνδρομή επαγγελματιών απεντομωτών για τον έλεγχο των πληθυσμών των κουνουπιών και την αποτελεσματική αντιμετώπιση τους.
Έχουμε ακούσει πολλές φορές ότι υπάρχουν φυτά που μπορούμε να φυτέψουμε στον κήπο ή τη βεράντα μας ή ακόμη και στο μπαλκόνι μας, και η παρουσία τους και κυρίως η μυρωδιά τους, λειτουργούν απωθητικά για τα κουνούπια. Ορισμένα από αυτά σας παρουσιάζουμε παρακάτω.
Φυσικά θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι δεν υπάρχει κανένα φυτό που μπορούμε να αγοράσουμε, να το βάλουμε στη βεράντα μας ή τον κήπο μας και ως δια μαγείας και από μόνο του, να διώξει όλα τα κουνούπια από εκεί. Η αποτελεσματικότητα τους είναι καθαρά απωθητική και δεν μπορεί να αντικαταστήσει την κουνουποκτονία που πρέπει να διενεργείται, από συγκεκριμένους επαγγελματίες απεντομωτές τόσο στους ιδιωτικούς χώρους, όσο και στους επαγγελματικούς χώρους, χώρους μαζικής εστίασης κλπ.
Σιτρονέλα
Οικογένεια: Cymbopogon nardus, Poaceae
Κοινή ονομασία: Κιτρονέλα, Σιτρονέλα, Citronella grass
Πολλαπλασιασμός: μοσχεύματα, μήκους 20-25 εκατοστών.
Πότισμα: ανάλογα ανα 8- 10 μέρες το χειμώνα, ανά 2 ημέρες το καλοκαίρι.
Υψος: από .80 εκκ. μέχρι και 1,5 μέτρο
Η Σιτρονέλα είναι ένας πολυετής ποώδης θάμνος. Είναι ιδιαίτερα ανθεκτικό φυτό (αντέχει σε θερμοκρασίες από 0-40 οC. Τα φύλλα του είναι αρκετά αρωματικά (άρωμα λεμονιού), έχουν παλαμοειδές σχήμα και είναι χνοώδη. Μπορεί να φυτευτεί σε παραθαλάσσιες περιοχές. Υπάρχει και ποικιλίες με δίχρωμα φύλλα.
Είναι εντομοαπωθητικό φυτό. Το αιθέριο έλαιο (citronella oil) του φυτού σιτρονέλα χρησιμοποιείται στη βιομηχανία σαπουνιών, αρωμάτων και κεριών. Έχει έντονη αντικουνουπική δράση αλλά και αντιμυκητοκτόνο δράση.
Ευκάλυπτος
Ονομασία: Eucalyptus globulus
Κοινή Ονομασία: Ευκάλυπτος.
Υψος: Μέχρι και τα 80 μέτρα
Καταγωγή: Αυστραλία -Τασμανία
Ο Ευκάλυπτος είναι αειθαλές δέντρο. Όσο μεγαλώνει το δένδρο το εξωτερικό τμήμα του κορμού αποφλοιώνεται αφήνοντας έναν λευκο – γκρι λείο κορμό. Έχει γρήγορη ανάπτυξη Είναι πολύ κοινό δέντρο σε πάρκα και αλσύλια. Τα άνθη του είναι λευκά και όταν γονιμοποιηθούν γίνονται γκρίζες κάψες με 3 έως 6 εγκοπές.
Απαντάται και σε ορισμένους κήπους αφού εκτός σπό την πλούσια σκιά έχει την ιδιότητα η ιδιαίτερη οσμή του να απωθεί τα κουνούπια, αυτός είναι και ο λόγος εξάλλου που εισήχθη αρχικά στην Ελλάδα.
Με τη χρήση του ευκάλυπτου απαλλάχθηκαν από την ελονοσία τα λουτρά Κυλλήνης, όπου οι σιδηρόδρομοι Πελοποννήσου δημιούργησαν ευκαλυπτοφυτεία.
Αγήρατο (Ageratum sp.)
Το αγήρατο είναι εποχιακό ποώδες καλλωπιστικό φυτό με καταγωγή από την κεντρική Αμερική. Προτιμά ήπιες και ζεστές περιοχές. Στη χώρα μας ευνοείται από το θερμό κλίμα και τα καλοκαίρι μπορεί να στολίσει τον κήπο με την πλούσια και παρατεταμένη ανθοφορία του. Τα άνθη του αγήρατου εμφανίζονται σε ανθοταξίες πολλά μαζί πάνω στα κλαδιά του και στην πλήρη ανθοφορία καλύπτουν σχεδόν όλο του το φυτό. Τα φύλλα του περιέχουν την ουσία κουμαρίνη, από την οποία παρασκευάζονται εντομοαπωθητικά προϊόντα.
Αρμπαρόριζα
Πολυαγαπημένο κλασικό αρωματικό και καλλωπιστικό φυτό που δεν πρέπει να λείπει από κανένα κήπο. Σίγουρα θα υπάρχει κάποιο σημείο στο έδαφος ή σε γλάστρα για να φυτευτεί μια αρμπαρόριζα. Είναι φυτό που προτιμά τις φωτεινά και ημισκιαζόμενα σημεία στον κήπο. Είναι εύκολο φυτό στην καλλιέργεια του και καλό είναι να φυτεύεται σε αμμοπηλώδες ελαφρύ χώμα για καλή αποστράγγιση διότι το ριζικό του σύστημα δεν αρέσκεται στην υπερβολική υγρασία.
Το πότισμα του εξαρτάται από το σημείο που έχει τοποθετηθεί, την εποχή και το χώμα. Είναι ευαίσθητη στις χαμηλές θερμοκρασίες για αυτό και θα πρέπει να προστατεύεται το χειμώνα στον παγετό. Μεταφυτεύεται σε νέες θέσεις από την άνοιξη έως το φθινόπωρο πολύ εύκολα με μοσχεύματα βλαστού.
Έχει όμορφα άνθη που εναλλάσσονται πάνω στο φυτό την άνοιξη και όλο το καλοκαίρι. Τα φύλλα και ο βλαστός έχουν έντονη μυρωδιά ιδιαίτερα αν τριφτούν με το χέρι. Η μυρωδιά αυτή της αρμπαρόριζας θεωρείται πως έχει και απωθητική δράση σε κουνούπια και άλλα έντομα.
Παρασκευή εντομοαπωθητικού με Αρμπαρόριζα
Τοποθετούμε σε δοχείο, πενήντα γραμμάρια αρμπαρόριζας και μισό λίτρο οινόπνευμα 40°+. Αφήνουμε το διάλυμα σε σκοτεινό μέρος για 10-12 ημέρες. Σουρώνουμε και προσθέτουμε λίγο αποσταγμένο νερό. Το φυσικό εντομοαπωθητικό μας είναι έτοιμο. Ραντίζουμε με λίγες σταγόνες, σε κάγκελα τραπέζια, παράθυρα, περβάζια.κ.λ.π.
Βασιλικός
Ο βασιλικός είναι ετήσιο αρωματικό φαρμακευτικό φυτό, με ποώδη ανάπτυξη, της οικογένειας των Χειλανθών. Υπάρχουν αρκετές ποικιλίες με διαφοροποίηση του μεγέθους του φυλλώματος και του χρώματος. Υπάρχουν λεπτόφυλλοι και πλατύφυλλοι βασιλικοί, πράσινοι ή σκουρόχρωμοι.
Όλες οι ποικιλίες έχουν το χαρακτηριστικό, υπέροχο άρωμα ειδικά όταν τρίψουμε τα φύλλα στα χέρια μας και όλες οι ποικιλίες έχουν απωθητική δράση για τα κουνούπια και άλλα έντομα. Σε ορισμένες Αγγλόφωνες χώρες, είναι γνωστός και ως «Βότανο του Αγίου Ιωσήφ». Κατάγεται από την Ινδία από την οποία εξαπλώθηκε πριν από 4.000 στην Αίγυπτο, στην αρχαία Ελλάδα και στην Ευρώπη.
Κυρίως στο αιθέριο έλαιο που περιεχέι την ευγενόλη οφείλει τη μυρωδιά του καθώς και στην κιτράλη οφείλει την μυρωδιά κίτρου που έχουν κάποιες άλλες ποικιλίες του.
Χρησιμοποιείται ευρύτατα στη μαγειρική ως αρωματικό και στον κήπο και την βεράντα ως εντομοαπωθητικό.
Δενδρολίβανο
Το δενδρολίβανο είναι πολυετής, αειθαλής αρωματικός και φαρμακευτικός θάμνος που φτάνει μέχρι και το 1,5 μέτρο σε ύψος. Τα φύλλα του είναι χαρακτηριστικά στενά μέτρια σκληρά έντονου προς βαθύ πράσινου χρώματος. Ανήκει στην οικογένεια των Χειλανθών (Labiate). Τα άνθη έχουν ανοιχτό μωβ χρώμα και αναπτύσσονται σε ταξιανθίες στις μασχάλες των φύλλων.
Είναι υπέροχο καλλωπιστικό φυτό και αυτοφυές της Μεσογειακής χλωρίδας, με πολύ μεγάλη αξία στην κηποτεχνία. Το δεντρολίβανο συναντάται σχεδόν παντού στην Ελλάδα σε κήπους και πάρκα, στο χώμα ή σε γλάστρες και πιθάρια. Τα φύλλα τους αναδύουν αυτό το χαρακτηριστικό χρώμα. Χρησιμοποιείται ευρύτατα ως αρωματικό της κουζίνας σε πάρα πολλά φαγητά. Πολλαπλασιάζεται πολύ εύκολα με χλωρά μοσχεύματα.
Προτιμά τα θερμά, ξηρά κλίματα. Αντέχει σε θερμοκρασίες από -10 – 45οC και αντέχει εξαιρετικά τόσο στο κρύο, τον καύσωνα και τους ανέμους. Από τους βλαστούς του εξάγεται αιθέριο έλαιο που χρησιμοποιείται στην αρωματοποιία, στη σαπωνοποιία, καθώς και με κατάλληλη επεξεργασία στην παρασκευή εντομοκτόνων.
Κατηφές ή ταγέτης- Tagetes erecta
Είναι μονοετές φυτό το οποίο φυτεύεται σε ηλιόλουστα σημεία του κήπου και της βεράντας την άνοιξη και το καλοκαίρι. Ποτίζεται συχνά, σχεδόν καθημερινά το καλοκαίρι. Για μεγάλη ανθοφορία, εκτός από το πότισμα, χρειάζεται βασική λίπανση για ανθοφόρα φυτά άνοιξη και καλοκαίρι, καθώς και συχνή αφαίρεση των ξερών λουλουδιών. Κάνει θαυμάσια, πορτοκαλί, κόκκινα ή κίτρινα λουλούδια ανάλογα με την ποικιλία. Η ποικιλία με τα πορτοκαλί λουλούδια είναι και η πιο δημοφιλής.
Ο κατηφές φυτεύεται σε διάφορες θέσεις ανάμεσα από τα λαχανικά στον λαχανόκηπο, διότι λόγω της μυρωδιάς του απωθεί διάφορα έντομα που μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα στα λαχανικά, αλλά και απωθεί και έντομα εδάφους μέσω των εκκρίσεων που παράγουν οι ρίζες του.
Παράλληλα βοηθά στην επικονίαση των λαχανικών λόγω προσέλκυσης μελισσών στα λουλούδια του. Ενώ η έντονη μυρωδιά των ανθέων του φαίνεται να απωθεί βλαβερά έντομα και κουνούπια.
Λεβάντα
Η λεβάντα ανήκει και αυτή στην οικογένεια των χειλανθών (Labiatea). Είναι πολυετές φυτό με όμορφες, έντονα αρωματικές ταξιανθίες που αναπτύσσονται στο φυτό από την άνοιξη έως και το φθινόπωρο. Έχει εξαιρετική ανάπτυξη σε όλες τις περιοχές της Ελλάδας.
Τα αιθέρια έλαια της λεβάντας χρησιμοποιούνται στην βιομηχανία στην παραγωγή αρωμάτων, σαπουνιών και άλλων προϊόντων ενώ έχουν αντισηπτικές και επουλωτικές ιδιότητες. Απομακρύνει πολύ αποτελεσματικά το σκόρο και τα κουνούπια.
Λουίζα
Όνομα: Λουίζα ή λεμονόχορτο
επιστημονική ονομασία.: Aloysia citrodora ή Lippia citriodora)
φυλλοβόλος θάμνος: με ύψος μεταξύ 1,5-2 μ.
οικογένεια: Verbenaceae.
Καταγωγή: Λατινική Αμερική
Η λουίζα είναι καλλωπιστικό, αρωματικό και φαρμακευτικό. Έχει πολύ όμορφη, ακανόνιστη ανάπτυξη και χρειάζεται υποστύλωση εξαιτίας των λεπτών κλαδιών της. Τα φύλλα της είναι λογχοειδή και τα άνθη είναι μικρά με έντονο άρωμα σαν λεμόνι. Ανθίζει το καλοκαίρι.
Φυτεύεται σε κήπους ή σε γλάστρες στο μπαλκόνι και αντέχει ακόμα κι αν δεν ποτίζεται συχνά. Το αιθέριο έλαιο της έχει φαρμακευτικές ιδιότητες, χρησιμοποιείται στην παραγωγή εντομοαπωθητικών σκευασμάτων.
Σκόρδο – Κρεμμύδι
Σκόρδο, συμβουλές για φύτευση και καλλιέργεια
Τα πλέον δημοφιλή λαχανικά της κουζίνας που έχουμε περιγράψει αναλυτικά, εκτός της μεγάλης διατροφικής τους αξίας έχουν και έντονη εντομοαπωθητική δράση.
